Sendai
Sendai 仙台市 仙台市 (Sendai-shi) | |||
---|---|---|---|
izendaturiko hiria | |||
Fitxategi:SendaiTop.png | |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Japonia | ||
Uhartea Eskualdea Prefektura | Honshu Tōhoku Miyagi | ||
Alkatea | Kazuko Kōri (en) | ||
Izen ofiziala | 仙台市 | ||
Jatorrizko izena | 仙台市 | ||
Posta kodea | 980-0011–989-3124 eta 980-8671 | ||
Herriburua | Aoba-ku (en) | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 38°16′06″N 140°52′10″E / 38.26822°N 140.86942°E | ||
Azalera | 790,6 km² | ||
Altuera | 57 m | ||
Mugakideak | Natori (en) , Tagajō (en) , Tomiya (en) , Shichigahama (en) , Rifu, Taiwa (en) , Murata (en) , Kawasaki (en) , Shikama (en) , Yamagata, Obanazawa (en) eta Higashine (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 1.061.177 (2020ko apirilaren 1a) −20.982 (2015) | ||
Dentsitatea | 1.367 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1889ko apirilaren 1a | ||
Telefono aurrizkia | 22 | ||
Ordu eremua | UTC+09:00 | ||
Hiri senidetuak | Minsk, Riverside, Rennes, Dallas, Changchun, Tainan, Tokushima, Acapulco, Gwangju, Taketa (en) , Nakano (en) , Uwajima eta Shiraoi (en) | ||
http://www.city.sendai.jp/index-e.html |
Sendai (japonieraz: 仙台市 Sendai-shi ) , Miyagi prefeturako hiriburua da, Tōhoku eskualdeko hiri handiena eta Japoniako 12.a. 2014ko erroldaren arabera hiriak 1.070.757 biztanle ditu.
2011ko martxoaren 11an hiriko kostaldeko gune batzuk suntsitu zituen lurrikara ezagunak eta ondorengo tsunamiak.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Duela 20.000 urtetik jadanik populatua zegoen sendairen ingurua, baina hiriaren historia 1.600an hasi zen Date Masamune daymioak bere lurraldea zabaldu eta toki egokiagoa zela iritziz egoitza bertan ezarri zuenean. Izan ere, Edotik iparraldera zihoan kostaldeko errepide nagusian zegoen Sendai. Tokugawa Ieyasuk baimena eman zion Aoba mendiaren oinean gaztelua eraikitzeko. Aoba mendian mila buda estatu (sentai, 千体) zituen tenplua zegoen eta honek eman zion izena hiriari. Denbora pasa ahala Honshu uhartearen iparraldeko hiri handiena bihurtu zen.
1887an Tōhoku trenbidea iritsi zen Sendaira eta honek modernismoa ekarri zuen. Esate baterako 1907an Tōhokuko unibertsitate inperiala eraiki zen eta 1913an emakumeak onartu zituen, hau egiten zuen Japoniako lehen unibertsitatea izanik. 1925ean herrialdeko lehenengo metro linea ere bertan ezarri zen, Tokiokoa baino bi urte lehenago. XX mendearen hasieran Japoniako hiri berdeena kontsideratua izan zen parke, lorategi eta basoen kopurua zela eta.
Bigarren Mundu Gerran amerikaren gerra presoen gartzela egon zen bertan, hala ere hegazkin amerikarrek bonbakatu egin zuten 2.755 pertsona hilez eta 11.933 etxe suntsituz. Gerra ondoren instalazio militar guztiak parke bihurtu zituzten.
Hainbat lurrikara izan ditu azken aldian, aipagarrienak 1978ko Miyagiko lurrikara eta 2011ko Sendaiko lurrikara eta tsunamia. Azken aldi honetan Sendaiko kaia oso kaltetua izan zen baina hilabete bakarrean konpondu eta berriz ireki zuten.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ōu mendien eta Ozeano Barearen artean kokaturik dago Sendai, Oshika penintsularen hegoaldean. Hiriaren ekialdea laua da, erdialdea muinotsua eta mendebaldea menditsua, punturik garaiena Funagata mendia (1.500m) da. Mendi gehienak bolkanikoak dira eta ur-termaleko onsenak ugariak dira inguruan.
Hirose ibaia 45 kilometro egin ondoren Sendain itsasoratzen da. 50. hamarkadararte sarritan egiten zuen gainez eta urak hartzen zituen hiriko auzoak, baina dike eta urtegiak eraiki eta egoera nabarmen kontrolatu da.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Datu klimatikoak (Sendai, 1971-2000) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 5.2 | 5.5 | 8.8 | 14.8 | 19.5 | 22.0 | 25.7 | 27.9 | 24.1 | 19.1 | 13.4 | 8.3 | 16.2 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | 1.5 | 1.7 | 4.5 | 10.1 | 14.9 | 18.3 | 22.1 | 24.1 | 20.4 | 14.8 | 9.1 | 4.3 | 12.1 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −2.0 | −1.8 | 0.5 | 5.7 | 10.8 | 15.3 | 19.3 | 21.2 | 17.2 | 10.8 | 4.9 | 0.6 | 8.5 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 33.1 | 48.4 | 73.0 | 98.1 | 107.9 | 137.9 | 159.7 | 174.2 | 218.4 | 99.2 | 66.8 | 26.4 | 1241.8 |
Elur egunak (≥ 1 mm) | 19.5 | 17.4 | 11.6 | 1.7 | 0.1 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 2.5 | 11.9 | 64.7 |
Eguzki orduak | 151.3 | 151.9 | 182.3 | 190.9 | 198.7 | 127.9 | 127.7 | 155.4 | 119.8 | 151.8 | 140.2 | 144.7 | 1842.6 |
Hezetasuna (%) | 65 | 64 | 62 | 64 | 70 | 80 | 83 | 81 | 78 | 71 | 67 | 65 | 70.8 |
Iturria: [1] |
Antolaketa administratiboa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Aoba-ku (青葉区) – erdigune administratiboa
- Izumi-ku (泉区)
- Miyagino-ku (宮城野区)
- Taihaku-ku (太白区)
- Wakabayashi-ku (若林区)
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tōhoku eskualdeko erdigune ekonomikoa da, batez ere logistika eta garraio kontuengatik. Zerbitzuak eta minoristak osatzen dute denda eta enpleguen bi herenak.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tohoku Rakuten Golden Eagles beisbol taldea Japoniako txapelduna izan zen 2013an.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Zuhaitzen hiria: Jozenji-Dori eta Aoba-Dori kaleak japoniar zelkova (Zelkova serrata) zuhaitzez josiak daude. Eskultura ugari ere badituzte eta erlaxazio eremuak dira. Hiriko jaialdi handiak bertan ospatzen dira.
- Sendaiko gazteluaren aztarnak.
- Ōsaki Hachiman-gū santutegia.
- Zuihōden mausoleoa.
- Miyagiko arte museoa.
- Matsushima: Sendaitik gertu iparraldean dagoen kostaldea da. Japoniako hiru ikuspegi ederrenen artean dago.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Ōsaki Hachiman-gū santutegia.
-
Zuihōden mausoleoa.
-
Sendaiko gazteluaren aztarnak.
-
Miyagiko arte museoa.
Herri eta hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sendai ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ =&month=&day=&elm=normal&view= 気象庁 / 平年値(年・月ごとの値). Japan Meteorological Agency.
- ↑ (Ingelesez) Dallas Economic Development - Sendai. (Noiz kontsultatua: 2018-08-19).
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez) Sendaiko udalaren webgunea.