Edukira joan

Orra White Hitchcock

Wikipedia, Entziklopedia askea
Orra White Hitchcock

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakOrra White
JaiotzaAmherst1796ko martxoaren 8a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaAmherst1863ko maiatzaren 26a (67 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Edward Hitchcock (en) Itzuli  (1821 -  1863)
Seme-alabak
Jarduerak
Jarduerakbotanika ilustratzailea, margolaria, zientzia ilustratzailea eta botanikaria
Enplegatzailea(k)Deerfield Academy (en) Itzuli

Orra White Hitchcock (South Amherst, Massachusetts, 1796ko martxoaren 8a - 1863ko maiatzaren 26a) Ameriketako Estatu Batuetako lehen emakume ilustratzaile, artista botaniko eta zientzialarietako bat izan zen, bere senar Edward Hitchcock geologoaren (1793 – 1864) lan zientifikoak ilustratzeagatik eta bere lan artistiko eta zientifikoagatik ezaguna.[1]

Baserritar familia oparo batean jaio zen (Jarib eta Ruth Sherman White) South Amherst-en, Massachusettsen. Tutore batek eta andereñoentzako bi eskolatan hezia izan zen. Haur prodijioa izan zen irakasgai zientifiko eta klasiko askotan, eta hasierako promesa erakutsi zuen marrazkian eta pinturan. 1813tik 1818ra arte natur zientziak, arte ederrak eta dekorazio arteak irakatsi zizkien neskei Deerfield Akademian.[1] Hasierako prestakuntza zientzian zein artean oinarritu zuen, eta Connecticut ibaiaren ibarreko "emakume artistarik goiztiarrena eta argitaratuena" deitu izan zaio.[2]

1821eko maiatzaren 31n, Edward Hitchcock geologoarekin ezkondu zen, Deerfield Akademiako zuzendaria, ministroa, irakaslea eta Amherst Collegeko hirugarren presidentea. Hitchcocken artea funtsezkoa izan zen bere senarraren lanerako. Ehunka ilustrazio egin zituen Edward Hitchcocken argitalpen zientifikoetarako, Connecticut ibaiaren haraneko paisaia xehatuak barne, Massachusettseko ikerketa geologikoen bolumenetarako eta bertako aurkikuntzak eta ikasgelako hitzaldiak ilustratzen zituzten grafiko pertsonalizatuetarako.[1] Bere lana Massachusetts mendebaldeko Connecticut ibaiaren haranaren eszeniko, botanikoki eta geologikoki anitza den kronika bat da. Orra White Hitchcock-ek, berez zientzialaria, haraneko "naturalistarik ospetsuenetako" ospea zuen bere garaian.[3] Artista eta hezitzailea izateaz gain, bere eragina ikasgela formaletatik haratago zabaldu zuen. Askotan gizarte- eta ongintza-lanetan parte hartzen zuen.

Herbario margotuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Partridgeberry-ren ur koloreko ilustrazioa, 1812 - 1854[4]

1817 eta 1821 artean Hitchcockek eta bere senarrak bertako landareak bildu zituzten ohiko herbario baterako. Aldi berean, bertako 175 bat lore eta belar aleren akuarelaz osatutako 64 orrialdeko album bat sortu zuen bere Herbarium parvum, pictum-erako. Margotutako herbario hau Deerfield Academy Artxiboan dago.[5][1]

Udan eta udazkenean, bertako perretxiko eta likenen akuarela album txiki bat sortu zuen, Fungi selecti picti. Edward Hitchcock-ek aleak etiketatu eta katalogatu zituen. Margotutako album hau Smith College Artxiboetan dago; faksimile bat argitaratu du Mortimer Rare Book Collection-ek, Smith College-k.[6][1]

Paisaiak eta ilustrazio geologikoak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkeneko paisaia, Amhersteko paisaiaren ikuspegia

Hitchcock-ek 200 lamina eta egur grabatu edo xilografiazko 1.000 ilustrazio baino gehiago egin zituen Edwarden argitalpen profesionaletarako. Gaiak paisaiak, estratu geologikoak, espezimenak eta abar izan ziren. Ezagunenak bere senarraren funtsezko lanetan agertzen dira: Report on the Geology, Mineralogy, Botany, and Zoology of Massachusetts, 1833koa, eta bere ondorengoa, 1841eko Final Report, Estatuko geologoa zenean egina. 1833ko ediziorako, Pendleton 's Lithographyk (Boston) Connecticut ibaiaren haraneko bederatzi marrazki litografiatu zituen eta lanerako xafla gisa inprimatu zituen. 1841ean, B. W. Thayer and Co., Lithographers (Boston) litografia berrituak eta plaka gehigarri bat inprimatu zituzten. Eskuz koloreztatutako xafla "Udazkeneko paisaia. Amherst-eko ikuspegia" da bere lanik ikusiena.[7]

Strata, Gill, Massachusetts, Orra White Hitchcock-en eskutik, 1828-1840.[8]

Marrazkiak ikasgelan

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Orra White Hitchcock ikasgelarako egindako megatherium eskeletoaren marrazkia 1828 - 1840[9]

1828tik 1840ko hamarkadara bitartean, ehunka grafiko handi eta ikusgarri egin zituen ikasgelarako, bai atal geologikoenak, bai historiaurreko piztienak (Megatherium, esaterako), bai fosilenak eta baita aztarna ikonologikoak ere (geroago dinosauro deituak). Obra garaikideetako ilustrazio zientifikoak kopiatzen zituen eta senarraren ideia berrien edo aurkikuntzen ilustrazio originalak egiten zituen, ornithichnitak kasu, bere hitzaldietarako "ezinbesteko laguntzatzat" jotzen zituenak. Amherst Collegeko Artxibo eta Bilduma Bereziek ikasgelako grafikoen bilduma zabala gordetzen dute.[10]

Beste lan batzuk

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hitchcock-ek argitaratu zuen lehen marrazki dokumentatua bere senarrak 1818an Port Folio aldizkarian idatzitako artikulua da. Batzuetan, beste zientzialarientzako ilustrazioak sortu zituen. Hitchcock-ek dokumentatutako azken lana bere senarraren Erlijio-hitzaldietarako bere ilustrazio sinbolikoak izan ziren, udaberriaren irudikapen enblematiko bat eta ortzadar estilizatu bat barne.[11]

Bizirik atera ziren 6 seme-alaba hazi zituen, artea eta zientzia irakatsi zizkien eta Edward Hitchcocken lankide izan zen bere enpresa zientifikoetan. Senarrarekin Estatu Batuetan, Ingalaterran eta Europan zehar bidaiatu zuen. Charles Henry Hitchcock (1836 – 1919) geologoaren eta Edward Hitchcock Jr. hezkuntza fisikoaren eta higienearen aitzindariaren (1828 – 1911) ama izan zen.[1]

Edwardek bere emaztearen funtsezko ekarpenak aitortu zituen The Religion of Geology-ren eskaintzan, haren marrazkiak bere luma baino indartsuagoak zirela aipatuz.[12]

Hitchcock 67 urte zituela hil zen, 1863ko maiatzaren 26an, tuberkulosiak jota.[1]

Argitaratutako ilustrazioak dauden arren, bere jatorrizko lanen kopuru txiki batek baino ez du irauten. Amherst College-ren artxibo eta bilduma bereziek bere bizitzako eta obrako dokumentaziorik zabalena dute, Edward eta Orra White Hitchcocken dokumentuetan eta Edward Hitchcocken argitalpen zientifiko guztien kopietan.[13]

Amherst College-ko Mead Art Museum-ek 2011n egin zuen bere lanaren lehen atzera begirako erakusketa nagusia, "Orra White Hitchcock (1796-1863): An Amherst Woman of Art and Science", katalogo batekin.[14] 2018an, bere lanaren bakarkako erakusketa bat aurkeztu zen American Folk Art Museum-en, Charting the Divine Plan: The Art of Orra White Hitchcock (1796–1863) izenekoa.[15][16]

Lan ilustratu nagusiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Edward Hitchcocken artikulua American Journal of Science aldizkarian
  • Edward Hitchcock, Report on the Geology, Mineralogy, Botany, and Zoology of Massachusetts, (Amherst, Mass.: J.S. & C. Adams, 1833).
  • Edward Hitchcock, Final Report on the Geology, Mineralogy, Botany and Zoology of Massachusetts, (Amherst, Mass.: JS & C. Adams; Northampton, Mass.: JH Butler, 1841).
  • Edward Hitchcock, Sketch of the Scenery of Massachusetts. With Plates From the Geological Report of Prof. Hitchcock, (Northampton, Mass.: J.H. Butler, 1842).
  • Edward Hitchcock. Religious Lectures on Peculiar Phenomena in the Four Seasons, (Amherst, Mass.: J.S. & C. Adams, 1850).

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b c d e f g (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2024-10-30). «Orra White Hitchcock, la ilustradora geológica que iluminó los trabajos de su marido» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  2. Eugene C. Worman Jr.. “The Watercolors and Prints of Orra White Hitchcock,”. AB Bookman’s Weekly 83:7 (February 13, 1989), p. 646..
  3. Stephen W. Williams, M.D.. “Report on the Indigenous Medical Botany of Massachusetts,”. Transactions of the American Medical Association 2 (1849);.
  4. "Water colour illustration of Partridgeberry, 1812 - 1854". Amherst College Archives & Special Collections..
  5. «orra white hitchcock herbarium | Search Results | Deerfield Academy» web.archive.org 2018-08-07 (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  6. «Publications | Smith College Libraries» web.archive.org 2019-06-11 (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  7. Hitchcock, Edward. (1863.). Reminiscences of Amherst college, historical, scientific, biographical and autobiographical: also, of other and wider life experiences.. (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  8. "Hitchcock, Orra White. "Orra White Hitchcock drawing of strata, Gill, Massachusetts." Map. [ca. 1828–1840". ] Amherst College Archives & Special Collections..
  9. "Orra White Hitchcock drawing of megatherium skeleton". Amherst College Digital Library: Archives & Special Collections.
  10. (Ingelesez) Hitchcock, Edward. (1850). Religious Lectures on Peculiar Phenomena in the Four Seasons ...: Delivered to the Students in Amherst College, in 1845, 1847, 1848 and 1849. J.S. & C. Adams (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  11. (Ingelesez) Hitchcock, Edward. (1850). Religious Lectures on Peculiar Phenomena in the Four Seasons ...: Delivered to the Students in Amherst College, in 1845, 1847, 1848 and 1849. J.S. & C. Adams (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  12. (Ingelesez) Hitchcock, Edward. (1851). The Religion of Geology and Its Connected Sciences. W. Collins ISBN 978-0-608-41845-2. (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  13. «Edward and Orra White Hitchcock Papers, ca. 1811-1864 : Collection Overview» web.archive.org 2010-06-21 (Noiz kontsultatua: 2024-12-06).
  14. Robert L. Herbert and Daria D’Arienzo. Orra White Hitchcock (1796-1863): An Amherst Woman of Art and Science. (Amherst, Mass.: Mead Art Museum and University Press of New England, 2011)..
  15. "Past Exhibitions". .
  16. Farago, Jason. (2018). "Mushrooms, Magma and Love in a Time of Science". The New York Times..

Bibliografia osagarria

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]