Niezależność polityczna
Niezależność EBC sprzyja utrzymaniu stabilności cen. Potwierdzają to liczne analizy teoretyczne i dowody empiryczne dotyczące niezależności banków centralnych.
Zasada niezależności EBC jest zapisana w aktach ustanawiających porządek instytucjonalny wspólnej polityki pieniężnej, tj. w Traktacie i Statucie.
Konsekwencje praktyczne
EBC i krajowe banki centralne oraz członkowie ich organów decyzyjnych nie mogą zwracać się o instrukcje do instytucji i organów unijnych, rządów państw członkowskich UE i innych organów ani przyjmować od nich żadnych instrukcji.
Instytucje i organy unijne oraz rządy państw członkowskich muszą przestrzegać tej zasady i nie próbować wywierać wpływu na organy decyzyjne EBC (art. 130 Traktatu).
Inne postanowienia
Mechanizm finansowania EBC jest niezależny od unijnego. EBC ma własny budżet, a kapitał EBC jest subskrybowany i opłacany przez krajowe banki centralne strefy euro.
Zgodnie ze Statutem okres sprawowania urzędu przez członków Rady Prezesów jest długi, a członkowie Zarządu są mianowani tylko na jedną kadencję.
Prezesi krajowych banków centralnych i członkowie Zarządu EBC są nieusuwalni, zgodnie z następującymi zasadami:
- kadencje prezesów krajowych banków centralnych trwają co najmniej pięć lat;
- kadencje członków Zarządu EBC trwają osiem lat, bez możliwości ponownego mianowania;
- odwołanie prezesów krajowych banków centralnych oraz członków Zarządu EBC jest możliwe jedynie w przypadku niezdolności do wykonywania obowiązków lub poważnego uchybienia;
- sądem właściwym do rozstrzygania wszelkich sporów w tym zakresie jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Eurosystem nie może udzielać kredytów organom unijnym ani krajowym instytucjom publicznym. Jest to kolejne zabezpieczenie przed ewentualnymi naciskami ze strony organów administracji publicznej.
Eurosystem jest niezależny w działaniu. EBC ma wszelkie instrumenty i kompetencje niezbędne do sprawnego prowadzenia polityki pieniężnej i samodzielnie decyduje, jak i kiedy ich użyć.
W zakresie niezbędnym dla realizacji zadań ESBC, a także w przypadkach określonych w konkretnych aktach prawnych Rady UE, EBC ma prawo uchwalać wiążące rozporządzenia.