Millet
Ulus ya da Millet çoğunlukla aynı topraklar üzerinde yaşayan, aralarında dil, tarih, ülkü, duygu, gelenek ve görenek birliği olan insanların oluşturduğu topluluk. Milleti etnik gruptan ayıran şey, daha politik olmasıdır.[1] Etnik milliyetçiler milleti etnisite ile aynı anlamda kullanırlarken, sivil milliyetçiler ise milleti anayasal bir şekilde (vatandaşlık bağıyla) kullanırlar, kültürel milliyetçiler ise milletin tanımını gelenek ve görenekle belirlerler.[2]
Kavram
[değiştir | kaynağı değiştir]Genel olarak bir toprak, vatan üzerinden yaşayan homojen insan topluluğu kastetmek için kullanılır. Fransız İhtilali yükselen ulus mantığı millet kavramını bünyesine katmıştır. Millet kavramı Arapça, ulus Türkçedir. Millet kavramı ile ilgili olarak milliyetçi yorum kadar dini yorumlar da bulunmaktadır. Kur'an'da çok yerde millet kavramı geçmektedir.[3] Millet bu anlamda bir inanç ve din topluluğunu kastetmektedir. Fransız İhtilali ile beraber daha çok etnik temelli bir ulus kavramı (millet) ortaya çıkmıştır. Bir topluluğun ulus olarak adlandırılabilmesi için:[kaynak belirtilmeli]
- Toplulukta ortak bir dilin konuşulması,
- Topluluğun tarihsel geçmişe sahip olması,
- Şimdi bir arada yaşayan bu topluluğun, gelecek için de bir arada yaşama inancında olması,
- Topluluktaki bireylerin birlik ve beraberlik içinde, ortak duyguları paylaşması,
- Toplulukta kültürel ortaklık bulunması gereklidir.
Ulusların oluşumuna dair tezler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulusun oluşumuna dair tezler kabaca iki ana yaklaşım altında toplanır: Özcü yaklaşım ve İnşaacı yaklaşım.[4] Özcü yaklaşıma göre uluslar toplumsal tarihin doğal ürünü olan birimlerdir. Bu birimlerin temelini kanbağı, dil, din, ortak tarih gibi bir takım kültürel elementler oluşturur. Bu kimlikler birey veya topluluğa doğuştan verilmiştir; bu nedenle birey veya topluluk tarafından reddedilmeleri çok zordur. Bu ortak özellikler kitlelerde doğal olarak bir birliktelik hissi veya ulusalcılık oluşmasını sağlayarak milli harekete geçmesine ve kendi devletini kurmasına neden olur. Bu anlayış daha çok kendiliğinden oluşan bir ulusu savunur.
İnşacı yaklaşıma göre, uluslar tarihsel sürecin görece daha geç döneminde ortaya çıkmış bir olgudur; ayrıca kapitalizmin ortaya çıkışı, sömürgecilik, modern devletin yapılanması ile yakından ilgisi vardır. Başka bir deyişle, ulusun oluşumu insan toplumunun ortaya çıkmasıyla birlikte ortaya çıkmış bir olgu değildir. Toplumsal gelişimin belli bir safhasında meydana gelmiş bir üründür. Her şeyden önce bir ulusun oluşumundan önce bir ulusalcılık akımının ortaya çıkmış olması gereklidir.[5] Anderson'un hayali cemaatler veya tasavvur edilmiş yapılar'ı bu kapsamda anılabilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ James, Paul (1996). Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community. Londra: Sage Publications. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Eller 1997.
- ^ Mealler: http://www.kuranmeali.org/arama/kuran_arama.aspx?searchQ=millet 30 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Jorge Larraín bu iki yaklaşıma bir üçüncüsünü de ekler; tarihsel-yapısalcılık (historical-structural); inşacı yaklaşımı tümüyle reddetmemekle birlikte, toplumu bir araya getiren kimi etmenleri de dikkate almayı savunur. J. Larraín, Identity and modernity in Latin America, Wiley-Blackwell, 2000, sf. 37
- ^ Anthony D. Smith, The nation in history: historiographical debates about ethnicity and nationalism, UPNE, 2000, sf. 56
Kitaplar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Benedict Anderson, Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, (Verso, 1983, Rev. ed., 1991).
