Max Erwin von Scheubner-Richter
Ludwig Maximilian Erwin von Scheubner-Richter (21 Ocak [E.U. 9] 1884 - 9 Kasım 1923), Alman siyasi aktivist ve Nazi Partisi'nin erken döneminde etkili bir üyesiydi.
Scheubner-Richter Rusya'dan bir Baltık Almanı idi ve I. Dünya Savaşı sırasında Alman İmparatorluk Ordusu'nda görev yapmadan önce 1905 Rus Devrimi'ne karşı savaştı. Osmanlı İmparatorluğu'nda konsolos yardımcısıydı ve Ermeni Kırımına tanıklık ederek belgeler sundu. Scheubner-Richter, Aufbau Vereinigung'un lideri ve Savaşlar Arası dönemin başlangıcında Nasyonal Sosyalist hareketin önde gelen bir ideoloğuydu. Scheubner-Richter, Adolf Hitler'in yakın ortağı ve Nazi Partisi aktivisti olarak partiye finansman sağlayan bir aracıydı.
Scheubner-Richter Kasım 1923'te Birahane darbesi sırasında öldürüldü ve Hitler'in yazdığı Mein Kampf adlı kitabın bir kısmı ona ithaf edildi. Scheubner-Richter, 1933'te Nazilerin Almanya'da iktidara gelmeleri üzerine Blutzeuge (kan tanığı şehidi) ve ulusal kahraman statüsüne yükseltildi.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ludwig Maximilian Erwin Richter, 21 Ocak 1884'te Alman bir müzisyenin oğlu ve Baltık Alman bir annenin oğlu olarak Rusya İmparatorluğu'nun Riga şehrinde doğdu. Richter, hayatının büyük bir bölümünü Livonya Guberniyası'nda yaşadı ve 1904-1906 yılları arasında Riga Politeknik Enstitüsü'nde kimya okudu.
Richter, 1905 Rus Devrimi sırasında hükûmet yanlısı bir özel orduya katıldı ve korumakla görevlendirildiği bir fabrikanın sahibinin kızı olan Mathilde von Scheubner ile evlendi. Mathilde 19 yaşında kıdemli ve soylu bir kadındı. 1907 yılında devrimin sona ermesinden sonra, Richter Almanya'nın Münih kentine taşındı ve burada çalışmalarına devam etti ve Doktoringenieur oldu.
I. Dünya Savaşı ve Ermeni Kırımı
[değiştir | kaynağı değiştir]10 Ağustos 1914'te, I. Dünya Savaşı'nın başlamasından kısa bir süre sonra, Scheubner-Richter Alman İmparatorluk Ordusu'na gönüllü olarak katıldı ve Batı Cephesinde 7. Bavyera Chevauleger Alayı Straubing'e atandı.
Bununla birlikte, Scheubner-Richter, amirlerinden biri Rusça bildiğini fark ettikten sonra Doğu cephesine gönderildi.
Scheubner-Richter daha sonra Osmanlı Türkiyesi'nde Erzurum'un Alman konsolos yardımcısı olarak görev yaptı. Bu atama, Rusların Kafkasya'daki Rus petrol sahalarını sabote etme amaçlı gizli bir operasyon için bir kılıktı ve Rus savaş çabalarının durmasına neden olacağına inanılıyordu. Almanlar, Kars'taki Rus istihkâmlarına yönelik bir Osmanlı saldırısı sırasında sızmayı umuyordu, ancak Osmanlılar beklendiği kadar başarılı olamayınca operasyon iptal edildi. Rus direnişi Kafkasya'ya sızmayı imkânsız hale getirdi ve Scheubner-Richter savaşın geri kalanında Türkiye'de konsolos olarak çalışmaya devam etti. Scheubner-Richter bu görevi sürdürürken Ermeni Kırımı için belgeler topladı.[1]
O zamanlar, Ermenilerin sürgün edilmesine karşı en açık sözlü bireylerden biri olarak kabul edildi.[2] Scheubner-Richter sürgünlerin "ırksal nefrete" dayandığına ve hiçbirinin böyle bir yolculuktan kurtulamayacağına inanıyordu.[3][4] Scheubner-Richter sürgünlerin "imha" politikası olduğu sonucuna vardı.[5]
Savaştan sonra Scheubner-Richter, Kasım 1917'de Ekim Devrimi'nden sonra başlayan Rus İç Savaşı'nın ortasında Baltık'a döndü. Scheubner-Richter karşı-devrimci etkinliğe katıldı ve Baltık Devletleri'ndeki Freikorps'un bir uzantısı olan Baltık Freikorps'una katıldı.
Nazi aktiviteleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1918'de Scheubner-Richter ve Alfred Rosenberg, geri dönen Alman Ordusu ile Rusya'dan Almanya'ya taşındı ve Beyaz Rus göçmenleri ve Alman Ulusal Sosyalistlerinden oluşan aşırı sağcı bir komplo kurumu olan Aufbau Vereinigung'un (İmar Organizasyonu) üyesi oldular.[6] Aufbau Vereinigung, otoriter aşırı sağ bir rejim kurmak için Weimar Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği hükûmetlerini devirmeye çalıştı ve ona bağlı üyeleri Alman Dışişleri Bakanı Walther Rathenau'ya düzenlenen suikast da dahil olmak üzere bir dizi terör eylemi gerçekleştirdi.
Scheubner-Richter liderliğindeki Aufbau Vereinigung, Adolf Hitler'in ve Scheubner-Richter ve Rosenberg'in önde gelen üyeleri olan Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP veya Nazi Partisi) en önemli ve etkili kişileri olarak kabul edildi. Scheubner-Richter, Ekim 1920'de Hitler ile tanıştı ve kısa süre sonra dış politika danışmanı ve parti için diğer gelir kaynaklarını belirleyen bir finansör oldu.
Scheubner-Richter resmen 1921'de NSDAP'a (Nazi Partisi) katıldı ve genellikle partinin en önemli patronlarından biri olarak görülüyordu. Scheubner-Richter, I. Dünya Savaşı'nın Scheubner-Richter resmen 1921'de NSDAP'a katıldı ve genellikle erken partinin en önemli patronlarından biri olarak görülüyor. Scheubner-Richter, I. Dünya Savaşı'nın ünlü generali Erich Ludendorff da dahil olmak üzere Almanya'daki muhafazakâr ve sağcı çevrelerle olan geniş temaslarından dolayı özellikle dikkat çekici biri idi. Scheubner-Richter, finansal ve politik bağlarını, sanayiciler, yüksek dini görevlileri, Prusya ve Wittelsbachs gibi aristokratlar ve zengin Rus göçmenler de dahil olmak üzere Alman seçkinlerinin desteğini kullandı.
Scheubner-Richter, NSDAP'ın desteğiyle, Alman politikasını Sovyetler Birliği'ni ortadan kaldırma ve Çarlık rejimini Rusya'da yeniden kurmayı ümit eden Avrupa'daki sürgün edilmiş Rus monarşistlerine başvurdu. Bu çabalar NSDAP için önemli miktarda mali kaynak yarattı.
Eylül 1923'ün sonunda Scheubner-Richter, Adolf Hitler'e uzun bir devrim planı sağlayarak mektubunda şunları yazdı: "Ulusal devrim, siyasi iktidarın ele geçirilmesinden önce gelmemelidir; devletin polis gücüne el konulması, ulusal devrim için "ve" devlet polis gücüne en azından dışa doğru yasal bir şekilde el koyma "vaadini oluşturmaktadır.[7]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Scheubner-Richter, Birahane darbesi'nin bir katılımcısıydı ve Münih'teki Feldherrnhalle'de iki bin NSDAP üyesi ile beraber yürüdü. 9 Kasım 1923'te Adolf Hitler'le kol kola yürüyen Scheubner-Richter ciğerlerinden vuruldu. Kendisi ve diğerleri darbe sırasında silahlı muhafızların üzerine doğru yürürken orada anında öldürüldüler.[8] Scheubner-Richter'ın cesedi vurulduktan sonra yere düşerken Hitler'in sağ omzu çıktı.
Scheubner-Richter Birahane darbesi sırasında ölen tek "birinci kademe" Nazi lideriydi ve Hitler, darbede ölen tüm parti üyeleri içinden Scheubner-Richter'in tek "yeri doldurulamaz kayıp" olduğunu iddia etmiştir.[9] Hitler'in kitabının ilk bölümü olan Mein Kampf, Scheubner-Richter ve darbede ölen on beş adama adanmıştır.
Aufbau Vereinigung, Scheubner-Richter'in ölümünden sonra hızla düşüşe geçti ve Rus üyelerinin çoğunun, giderek artan anti-Slavism ve Lebensraum kavramları üzerinde örgütten vazgeçtikleri görülmüştür.
1933'te Nazilerin Almanya'da iktidara gelmesi Scheubner-Richter'in ulusal kahraman olarak saygı gösterilmesine yol açtı. Scheubner-Richter, NSDAP'ın iktidara yükselmesinden önce öldürülen, Nazi hareketinin şehitleri olarak sayılan ve Naziler için bir terim olan en önemli Blutzeuge'dan ("kan tanığı") biriydi. Nazi Almanyası'nın dört bir yanındaki şehirlerde çok sayıda sokak, Scheubner-Richter'ismi verilerek yeniden adlandırıldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Akcam, Taner. A Shameful Act: The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibility. New York: Metropolitan, 2006 pp. 121, 156, 158 0-8050-8665-X
- ^ Smythe, Dana Renee (2001). Remembering the forgotten genocide: Armenia in the First World War. East Tennessee State University. s. 81. ISBN 0-493-30243-3. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ Charney, Israel (1994). The Widening Circle of Genocide. W. W. Norton & Company. s. 107. ISBN 1-4128-3965-3. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ Leverkuehn, Paul (2008). A German officer during the Armenian genocide: a biography of Max von Scheubner-Richter. translated by Alasdair Lean; with a preface by Jorge Vartparonian and a historical introduction by Hilmar Kaiser. Londra: Taderon Press (Gomidas Institute). ISBN 1-903656-81-8. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ Herwig, Holger (10 Şubat 2007). "Documenting a 'shameful act': Turkish emigre historian writes on Armenian genocide". The Gazette. Montreal. s. J5.
Interestingly, Max von Scheubner-Richter as German vice-consul at Erzerum in 1915 reported the Ottoman policy of "annihilation" of the Armenians to his government; as a Nazi ideologue, he died at Adolf Hitler's side during the infamous "Beer Hall putsch" of November 1923.
- ^ Michael Kellogg, The Russian Roots of Nazism: White Émigrés and the Making of National Socialism, 1917-1945, Cambridge University Press, 2005, 9780521070058.
- ^ Heiden, Konrad. Der Fuehrer: Hitler's Rise to Power. New York: Houghton Mifflin Co, 1944, p. 184.
- ^ Toland, John. Adolf Hitler: The Definitive Biography. New York: Anchor Books, 1976, p. 170, 0-385-42053-6.
- ^ Balakian, Peter. The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response. New York, HarperCollins, 2003, p. 407, 0-06-055870-9.
