Stepan Żydek
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1916–1949 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stepan Żydek (ukr. Степан Васильович Жидек, ros. Степан Васильевич Жидек, od 1946: Stiepan (Stefan) Zieliński; ur. 8 czerwca 1900 w Borkach Wielkich na Tarnopolszczyźnie, zm. 8 maja 1970 w Białej Cerkwi) – podpułkownik Armii Czerwonej, generał brygady w ludowym Wojsku Polskim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Wasyla i Marii z d. Zioła, deklarował narodowość ukraińską. Do 1915 skończył 4 klasy gimnazjum w Tarnopolu i Kołomyi, 1916–1919 pisarz w armii austriackiej. Od lata 1919 żołnierz Armii Czerwonej, od jesieni 1920 dowódca batalionu. W 1924 skończył Szkołę Piechoty w Charkowie, w latach 1925–1926 dowódca kursu w szkole czerwonych dowódców w Kijowie i Charkowie. W latach 1926–1929 dowódca kompanii CKM, 1929–1930 komendant pułkowej szkoły młodszych dowódców, potem dowódca batalionu szkolnego w Sołniecznogorsku k. Moskwy. W latach 1931–1933 szef sztabu 136 pułku strzeleckiego, potem 131 pułku strzeleckiego 44 Dywizji Strzeleckiej Armii Czerwonej. W 1936 skończył studia zaoczne w Akademii Wojskowej im. Frunzego w Moskwie, od 1937 szef sztabu 194 pułku strzeleckiego 65 DS.
W lipcu 1937 został aresztowany, 3 lata przebywał w zamknięciu. W marcu 1940 (wg innych źródeł w lutym) został zwolniony z więzienia i powołany do służby wojskowej w stopniu podpułkownika. W grudniu 1940 został szefem wydziału operacyjnego 216 DS.
W latach 1941–1944 walczył na Froncie Południowo-Zachodnim m.in. jako szef sztabu 39 Dywizji Strzeleckiej i dowódca 119 pułku strzeleckiego, był 4 razy ranny podczas walk.
W lutym (wg innych źródeł w kwietniu) 1944 skierowany do służby w Polskich Siłach Zbrojnych w ZSRR, został szefem Wydziału Operacyjnego (wg innych źródeł Wydziału Wyszkolenia Bojowego) Sztabu 1 Armii WP. Od października do grudnia 1944 był komendantem Oficerskiej Szkoły Piechoty 1 Armii WP w Lublinie, od 9 listopada 1944 w stopniu pułkownika. Później był komendantem Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 w Gryficach, a w grudniu 1946 został dowódcą 10 Sudeckiej Dywizji Piechoty w Kłodzku w stopniu generała brygady nadanym przez Prezydium KRN w 1947. Od maja do grudnia 1947 szef sztabu Dowództwa Okręgu Wojskowego nr III w Poznaniu, potem zastępca szefa departamentu Wyszkolenia Bojowego Dowództwa Wojsk Lądowych. W 1948 inspektor Szkół Oficerskich Dowództwa Wojsk Lądowych i komendant Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 w Jeleniej Górze. W grudniu 1948 zakończył służbę w Wojsku Polskim i wrócił do ZSRR.
W 1949 został przeniesiony do rezerwy, zamieszkał w Białej Cerkwi. Był wykładowcą[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty z Walentyną z domu Antroszenko, z zawodu nauczycielką, podczas wojny kierowniczką kancelarii 35 Zapasowej Dywizji Piechoty. Małżeństwo miało córkę[2].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Virtuti Militari V klasy (1946)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie w 1946)
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945)
- Order Lenina (1945)
- Order Czerwonego Sztandaru (1944)
- Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia (1945)
i inne.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ П. З. Гуцал: ЖИ́ДЕК Степан Васильович. [w:] Енциклопедія Сучасної України [on-line]. Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2009. [dostęp 2017-01-17]. (ukr.).
- ↑ Janusz Królikowski: Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990. T. IV: S-Z. Toruń, 2010, s. 319
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Królikowski: Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990. T. IV: S-Z. Toruń, 2010, s. 317-319.
- Cudzoziemcy odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Cudzoziemcy odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Generałowie brygady ludowego Wojska Polskiego
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy
- Cudzoziemcy odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Cudzoziemcy odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Radzieccy oficerowie w ludowym Wojsku Polskim
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1970
- Radzieccy dowódcy pułków w II wojnie światowej
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego w II wojnie światowej
- Oficerowie dowództwa 10 Sudeckiej Dywizji Piechoty
- Oficerowie Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 (1945–1947)
- Komendanci Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 2 (1948–1955)
- Dowódcy dywizji ludowego Wojska Polskiego