Ihnat Dwarczanin
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
poseł na Sejm II RP | |
Okres |
od 1928 |
Przynależność polityczna |
Zmahannia |
Ihnat Dwarczanin ps. Hudok, także Ignacy Dworczanin (ur. 8 czerwca 1895 w Pogirach k. Słonima, zm. 8 grudnia 1937 w ZSRR) – białoruski działacz narodowy, pisarz i tłumacz. Poseł na Sejm II RP II kadencji (1928-1930).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rolniczej rodziny prawosławnej z Nowogródczyzny. W 1912 ukończył szkołę ludową dla nauczycieli w Dziatłowie k. Wilejki, później zaciągnął się do szkoły chorążych w Oranienburgu.
W 1920 zdał maturę w Gimnazjum Białoruskim w Wilnie, po czym pracował jako nauczyciel na Kresach Północno-Wschodnich. W latach 1921–1926 studiował filozofię na Uniwersytecie Karola, nawiązał kontakty z białoruskimi środowiskami emigracyjnymi. W latach 1926–1927 pozostawał redaktorem naczelnym „Narodnego zwonu”, pisywał również do innych pism białoruskich.
Od 1917 działał w „Hramadzie”, a w latach 1918–1924 był członkiem białoruskich eserów. W latach 1928–1930 sprawował mandat posła na sejm II kadencji z listy „Zmahannia” (okręg Nowogródek). W 1930 kandydował z tego samego ugrupowania, jednak jego lista została unieważniona.
W 1930 aresztowany i skazany na 6 lat więzienia w procesie posłów białoruskiej grupy „Zmahannie”, po roku powtórzono wyrok (tym razem na osiem lat). W więzieniu rawickim wstąpił do KPP (1930).
We wrześniu 1932 wyjechał do ZSRR na skutek wymiany więźniów między dwoma państwami. Pracował w Białoruskiej Akademii Nauk w Mińsku, ubiegał się o członkostwo w WKP(b).
W 1933 aresztowano go oskarżając o białoruski nacjonalizm i szerzenie poglądów kontrrewolucyjnych, został stracony.
Był autorem książek Franciszek Skaryna – działacz kultury i humanista na gruncie białoruskim (praca doktorska) i Chrestamatyja nowaj biełaruskaj literatury (1927). Pracował również jako tłumacz, przekładał na język białoruski utwory Karela Čapka.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- (red. Andrzej Ajnenkiel), Historia sejmu polskiego - tom II, Warszawa 1989
- (red. naukowa Andrzej Krzysztof Kunert), Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny. Tom I, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998
- Krystyna Gomółka, Białorusini w II Rzeczypospolitej, Gdańsk 1992
- Białoruscy parlamentarzyści II Rzeczypospolitej
- Białoruscy tłumacze
- Białoruskie ofiary prześladowań komunistycznych 1917–1991
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930)
- Posłowie na Sejm II Rzeczypospolitej (województwo nowogródzkie)
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Polscy komuniści straceni w ramach czystek stalinowskich
- Urodzeni w 1895
- Więźniowie polityczni w II Rzeczypospolitej
- Więźniowie więzienia w Rawiczu (II Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1937