Hans Biebow
 Biebow podczas procesu (1947) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Szef niemieckiej cywilnej administracji łódzkiego getta | |
| Okres |
od 1940 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik |
urząd utworzony |
| Następca |
getto zlikwidowane |
Hans Biebow (ur. 18 grudnia 1902 w Bremie, zm. 23 czerwca 1947 w Łodzi) – niemiecki zbrodniarz wojenny, członek NSDAP i szef niemieckiej cywilnej administracji łódzkiego getta. Przed wojną handlarz kawą w Bremie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W kwietniu 1940, po utworzeniu żydowskiego getta w Łodzi, został mianowany szefem biura ekonomiczno-żywnościowego getta w okupacyjnym magistracie (Stadtverwaltung Litzmannstadt), które w październiku 1940 przekształcono w „Zarząd getta” („Ghettoverwaltung”). W szczytowym okresie pracowało w nim 250 niemieckich urzędników. W codziennym zarządzie gettem kontaktował się z żydowską administracją getta, przede wszystkim z jej szefem – Przełożonym Starszeństwa Żydów w Litzmannstadt (Łodzi) – Chaimem Mordechajem Rumkowskim.
Będąc szefem niemieckiej administracji łódzkiego getta, doszedł do bogactwa. Okradał Żydów, przywłaszczał sobie ich mienie oraz korzystał z ich darmowej niewolniczej pracy. W Pabianicach wybudował specjalne magazyny w których składowano mienie pomordowanych ofiar obozu zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Mienie to następnie wysyłano do Niemiec, a Biebow często przywłaszczał sobie jego część. Początkowo opowiadał się za wykorzystaniem Żydów do niewolniczej pracy, zamiast ich eksterminacji. Toczył nawet w tej sprawie spory z SS obawiając się pozbawienia władzy nad gettem i utraty źródła dochodów. Jednak gdy w grudniu 1941 rozpoczęły się deportacje do Chełmna i Biebow zaaprobował politykę eksterminacyjną, dążąc jednak przy tym do przedłużania istnienia getta (mając na uwadze własne profity materialne).
Po decyzji likwidującej getto, Biebow aktywnie i gorliwie brał udział w organizacji transportów do Chełmna i Auschwitz-Birkenau (lipiec i sierpień 1944). Po wywiezieniu ostatnich więźniów getta (29 sierpnia 1944) do końca okupacji niemieckiej w Łodzi (19 stycznia 1945) nadzorował wywożenie pożydowskiego mienia pozostawionego w getcie do Rzeszy, przy pomocy specjalnie w tym celu pozostawionego około 800-osobowego komanda roboczego. Zdołał zbiec z Łodzi niedługo przed wkroczeniem do miasta wojsk radzieckich.
Został aresztowany w styczniu 1946 w Niemczech[1], w brytyjskiej strefie okupacyjnej, a następnie wydany (ok. połowy 1946) władzom polskim. Najpierw osadzony w więzieniu mokotowskim w Warszawie, został przewieziony do Łodzi (do więzienia przy ul. S. Sterlinga 16)[2] i postawiony przed Sądem Okręgowym. Po prawie tygodniowej rozprawie 30 kwietnia 1947 uznany jego wyrokiem za winnego zbrodni ludobójstwa i skazany na karę śmierci przez powieszenie. Wyrok wykonano 23 czerwca 1947 w nieistniejącym już dziś więzieniu przy ul. S. Sterlinga 16[3]. Jego zwłoki przekazano Collegium Anatomicum Uniwersytetu Łódzkiego dla nauki anatomii przez studentów medycyny.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Biboff [tu mylna pisownia] aresztowany. Czeka go zasłużony stryk.; [w:] „Express Ilustrowany” (Łódź), 1.02.1946, nr 16, s. 1.
- ↑ Biebow na Sterlinga. Kat łódzkiego ghetta oczekuje procesu, [w:] „Express Ilustrowany”, 14 VIII 1946, nr 206, s. 3.; porównaj: [L.M. Bart.], Jak sprowadzono zbrodniarzy hitlerowskich do Polski. Dzieło Misji Wojskowej do Badania Zbrodni Wojennych, [w:] „Polska Zbrojna”, 31 V 1946, nr 129, s. 5.
- ↑ Sławomir Abramowicz: Odpowiedzialność za zbrodnie popełnione na Żydach w łódzkiem, [w:] Getto w Łodzi, 1940–1944. Materiały z sesji naukowej – 9 VIII 1984. Łódź, 1988, s. 133–134.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Proces Hansa Biebowa. Zagłada getta łódzkiego (akta i stenogramy sądowe). Oprac. Jerzy Lewiński. Wyd. 1: Warszawa 1987. Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce (GK BZHwP, informacja wewnętrzna nr 91) [wyd. 2: Warszawa 1999, Wyd. PRS].
- Jerzy Lewiński: Proces Hansa Biebowa. Wyd. 2, poprawione. Warszawa 1997.
- Hans Biebow – The Nazi Administrator in Lodz, Holocaust Education & Archive Research Team (dostęp: 2011-09-12).
- Anna Gronczewska, Kupiec z Bremy, który został nazwany katem getta w Łodzi; [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”), 28 IV 2017, nr 435, s. 8–9.