Erika Mann
Erika Mann (1938) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Erika Julia Hedwig Mann (ur. 9 listopada 1905 w Monachium, zm. 27 sierpnia 1969 w Zurychu) – niemiecka aktorka i pisarka.
Największy rozgłos zdobyła relacją z podróży dookoła świata Rundherum (1929).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Była córką Thomasa Manna, siostrą Klausa, Golo i Moniki. W 1924 roku ukończyła Luisen-Gymnasium w Monachium. Jeszcze podczas nauki w szkole średniej, po raz pierwszy pojawiła się na scenie w Deutsches Theater w Berlinie, zaangażowana przez Maxa Reinhardta.
Po ukończeniu szkoły średniej Mann rozpoczęła studia aktorskie w Berlinie, które przerwała w związku z licznymi angażami aktorskimi na scenach Hamburga, Berlina i Frankfurtu. W 1928 roku Erika Mann rozpoczęła pracę w Münchner Neueste Nachrichten i w berlińskim magazynie Tempo. W 1933 założyła w Monachium słynny polityczny kabaret Die Pfeffermühle.
W 1935 roku władze nazistowskie pozbawiły ją niemieckiego obywatelstwa[1]. Erika była ostatnim członkiem rodziny Mannów, który opuścił Niemcy po dojściu nazistów do władzy – jak reszta rodziny przeniosła się do Zurychu[2].
W 1938 roku Erika wraz z bratem Klausem udali się do Hiszpanii, aby stworzyć raporty na temat hiszpańskiej wojny domowej, które zostały opublikowane pod tytułem Powrót z Hiszpanii.
Od października do sierpnia 1940 i od czerwca do września 1941 Erika Mann pracowała jako korespondentka brytyjskiej BBC.
Od 1942 roku pracowała dla amerykańskiego Biura Informacji Wojennej w Nowym Jorku. Jako korespondentka wojenna była również obecna podczas lądowania aliantów zachodnich w Normandii w 1944 roku. W 1945 roku Mann była jedyną kobietą, która relacjonowała przygotowania i przeprowadzenie procesów norymberskich.
W 1952 roku opuściła USA i powróciła do Szwajcarii[3].
Erika Mann zmarła 27 sierpnia 1969 roku w szpitalu w Zurychu na guza mózgu. Została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu w Kilchbergu[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Artystka była dwukrotnie zamężna. Pierwsze małżeństwo z aktorem Gustafem Gründgensem zawarte w 1926 roku rozpadło się po 3 latach. Drugie zawarła dla uzyskania obywatelstwa brytyjskiego z angielskim poetą i pisarzem W.H. Audenem w 1935 roku.
Była orientacji homoseksualnej. W 1930 roku związała się ze szwajcarską pisarką Annemarie Schwarzenbach. Jej długoletnią partnerką była włoska aktorka i krytyk literacka Signe von Scanzoni (1915–2002)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Deutsche Biographie , Mann, Erika – Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2022-12-21] (niem.).
- ↑ Erika Mann [online], www.fembio.org [dostęp 2022-12-21] (niem.).
- ↑ a b Stiftung Deutsches Historisches Museum , Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Biografie [online], www.dhm.de [dostęp 2022-12-21] (niem.).
- ↑ Signe von Scanzoni: Als ich noch lebte [online], www.hallo-muenchen.de [dostęp 2022-12-21] (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Escape to Life: The Erika & Klaus Mann Story – film, 2001
- Katarzyna Jedynakiewicz-Mróz , Zawsze pod prąd. Życie Eryki Mann (1905-1969), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2013, ISBN 978-83-7507-250-1, OCLC 869934499 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000121310014
- VIAF: 46777706
- LCCN: n85012436
- GND: 118747436
- NDL: 00678419
- LIBRIS: gdsw15k0492zxwh
- BnF: 120386835
- SUDOC: 028579437
- SBN: CFIV109346
- NLA: 35975136
- NKC: xx0234953
- DBNL: mann005
- BNE: XX1013991
- NTA: 070601941
- BIBSYS: 90400023
- CiNii: DA02707953
- Open Library: OL358502A
- PLWABN: 9810586312505606
- NUKAT: n97058688
- J9U: 987007265087605171
- PTBNP: 110564
- CANTIC: a10118044
- LNB: 000232593
- CONOR: 70051427
- ΕΒΕ: 262959
- LIH: LNB:eUr;=B8