Maryland

Maryland
	State of Maryland (en)
Bratach
	;
Aintiún	luach ar iarraidh (2021)
Mana	«Strong deeds, gentle words»
Siombail oifigiúil	Óiréal tuaisceartach agus Quercus alba
Leasainm	Old Line State
Ainmnithe in ómós	Henrietta Maria na Fraince
Suíomh
	39° 00′ N, 76° 42′ O / 39°N,76.7°W
Stát ceannasach	Stáit Aontaithe Mheiriceá
Príomhchathair	Annapolis
Daonra
Iomlán	6,177,224 (2020)
• Dlús	192.25 hab./km²
Líon na dteaghlach	2,205,204 (2019)
Teanga oifigiúil	luach ar iarraidh
Tíreolaíocht
Cuid de	na Stáit Aontaithe comhtheagmhálacha ; South Atlantic states (en) ; Réigiún an Lár-Atlantaigh
Achar dromchla	32,131 km²
• Uisce	21.8 %
Imeallbhord	3,190 mi
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Chesapeake Bay (en) , Potomac, Abhainn Susquehanna, Abhainn Patuxent, Abhainn Anacostia agus an tAigéan Atlantach
Airde	105 m-350 ft
Pointe is airde	Hoye-Crest (en) (3,360 ft)
Pointe is ísle	an tAigéan Atlantach (0 ft)
Ar theorainn le	Delaware ; Virginia Thiar ; Virginia ; District of Columbia (en) ; Pennsylvania
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Province of Maryland (en)
Cruthú	28 Aibreán 1788
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht feidhmiúcháin	Rialtas Maryland
Comhlacht reachtach	Comhthionól Ginearálta Maryland
• Gobharnóir Maryland	Wes Moore (2023–)
Údarás breithiúnach is airde	Cúirt Achomhairc Maryland
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	an tAmchrios Oirthearach ; America/New_York (en) ; UTC−05:00 ; UTC−04:00
Glaochód	301, 410, 240, 443 agus 667
Cód ISO 3166-2	US-MD
ID GNIS	1714934
Eile
Suíomh gréasáin	maryland.gov

Stát i Stáit Aontaithe Mheiriceá is ea Maryland (AIF: [ˈmæɹ.ɪ.lənd]) atá suite i lár chósta thoir na tíre, i Réigiún an Lár-Atlantaigh. Tá teorainneacha ag Maryland le Pennsylvania ar an taobh ó thuaidh, le Virginia Thiar ar an taobh thiar, le Delaware agus leis an Aigéan Atlantach ar an taobh thoir agus le Virginia ar an taobh ó dheas. Tá teorainn aige freisin leis an gceantar feidearálach Washington, D.C. arb í príomhchathair na tíre í. Ba le Maryland an talamh sin go stairiúil. Ba é Maryland an seachtú stát a dhaingnigh Bunreacht Mheiriceá. Uaireanta, tugtar mar leasainmneacha air The Old Line State agus The Free State.

Ba é Maryland an chéad áit i Meiriceá ina raibh an tsaoirse reiligiúnach^[1]^[2]^[3], prionsabal a tugadh isteach i dtréimhse choilíneach an stáit. Shocraigh George Calvert^[2]^[3], an chéad Tiarna Baltimore, go mbeadh Maryland ina thearmann do Chaitlicigh Shasanacha a bhí faoi ghéarleanúint.

Is é Maryland ceann de na stáit is lú achar agus is dlúithe daonra sna Stáit Aontaithe. Is í Annapolis príomhchathair an stáit ach is í Baltimore an chathair is mó. Cé go maítear go hoifigiúil gur ainmníodh an stát in ómós don Bhanríon Henrietta Maria^[4], creideann go leor staraithe gur in ómós do Mhuire, máthair Íosa, a d'ainmnigh George Calvert i ndáiríre é sular bhásaigh sé in 1632.^[5] Is é Maryland an stát is rachmasaí sa tír, óir is ann atá an meánioncam teaghlaigh is airde.^[6]

Tíreolaíocht

32,133.2 ciliméadar cearnach achar Maryland, figiúr is inchomparáide le hachar na Beilge (30,530 km²). Is é an 42^ústát is mó, nó an 9^ústát is lú, beagnach ar cóimhéid le Haváí.

Cé go bhfuil Maryland ar na stáit is lú achar, tá ilghnéitheacht topagrafaíochta agus réimse leathan timpeallachtaí nádúrtha le fáil ann. Tugtar 'Mionsamhail Mheiriceá' nó America in Miniature^[7] mar leasainm eile air dá bharr. Tá oileáin fhada chúnga cois cósta agus dumhcha breactha le féar mara. Tá talamh íseal riascach isteach faoin tír agus mórthimpeall an Chesapeake, ceantar atá ag cur thar maoil le fiadhúlra. Is é an Chesapeake an t-inbhear is mó sa tír agus is beag nach ngearrann sé an stát ina dhá leath. The Eastern Shore a thugtar ar na contaetha sin lastoir den bhá. Is ar bhruach thiar na bá atá formhór mór an daonra. I lár an stáit, tá coillte darach agus talamh réchnocach sa réigiún a dtugtar an Píodmantach air. Tá iarthar an stáit lonnaithe sna Sléibhte Apaláiseacha.

Ritheann formhór mór na n-aibhneacha sa stát síos go dtí an Chesapeake, ach is i ndobhardhroim na Mississippi atá cuid d'iarthar Chontae Garrett, an contae is sia siar sa stát. Tá an pointe in airde sa stát, Sliabh Chnámh Droma nó Backbone Mountain, lonnaithe i gcúinne iardheiscirt Chontae Garrett chomh maith, gar d'uiscí uachtair na Potomac.

Contaetha i Maryland

Aeráid

Stair

Déimeagrafaic

Geilleagar

Iompar

Dlí agus rialtas

Oideachas

Spóirt

Tagairtí

↑ "Religious Freedom Byway Would Recognize Maryland's Historic Role", Megan Greenwell, Washington Post, Thursday, August 21, 2008 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/15/AR2008081504104.html
↑ ^2.0 ^2.1 "George Calvert and Cecilius Calvert, Barons Baltimore" William Hand Browne, Nabu Press (August 1, 2010), ISBN 117662539X ISBN 978-1176625396
↑ ^3.0 ^3.1 "Reconstructing the Brick Chapel of 1667" Page 1, See section entitled "The Birthplace of Religious Freedom" http://stmaryscity.org/wp-content/uploads/2013/07/Chapel-Reconstruction.pdf
↑ "Maryland's Name". Catholic History of Maryland. Simon & Schuster. Retrieved July 20, 2012.
↑ Manual, State of Maryland. 1900.
↑ "State Median Household Income Patterns: 1990–2010". U.S. Census Bureau. Retrieved August 6, 2012.
↑ "Maryland Facts". Kids Room. Maryland Office of Tourism. Archived from the original on April 26, 2008. Retrieved May 19, 2008.

Naisc sheachtracha

Maryland.gov - Suíomh idirlín oifigiúil.

Stáit Aontaithe Mheiriceá

Stáit:

[1] "Religious Freedom Byway Would Recognize Maryland's Historic Role", Megan Greenwell, Washington Post, Thursday, August 21, 2008 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/15/AR2008081504104.html

[:0-2] 2.0 ^2.1 "George Calvert and Cecilius Calvert, Barons Baltimore" William Hand Browne, Nabu Press (August 1, 2010), ISBN 117662539X ISBN 978-1176625396

[:1-3] 3.0 ^3.1 "Reconstructing the Brick Chapel of 1667" Page 1, See section entitled "The Birthplace of Religious Freedom" http://stmaryscity.org/wp-content/uploads/2013/07/Chapel-Reconstruction.pdf

[4] "Maryland's Name". Catholic History of Maryland. Simon & Schuster. Retrieved July 20, 2012.

[5] Manual, State of Maryland. 1900.

[6] "State Median Household Income Patterns: 1990–2010". U.S. Census Bureau. Retrieved August 6, 2012.

[7] "Maryland Facts". Kids Room. Maryland Office of Tourism. Archived from the original on April 26, 2008. Retrieved May 19, 2008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

f p a Maryland
Mana • Bratach • Séala • Amhrán Príomhchathair • An chathair is mó
Ábhair	Innéacs • Aeráid • Aibhneacha • Áiteanna • Ceol • Coireacht • Cultúr • Daoine • Déimeagrafaic • Eitleoireacht • Fuinneamh • Geilleagar • Geolaíocht • Íomhánna • Iompar • Lochanna • na Meáin • Oideachas • Páirceanna • Polaitíocht • Rialtas (Gobharnóirí) • Sainchomhartha stairiúla • Siombailí • Tíreolaíocht • Toscaireachtaí • Uisce
Flóra agus Fána	Ainmhaithe • Mamaigh • Reiptílí • Amfaibiaigh • Plandaí • Crainn • Gairdíní • Páirceanna
Réigiúin	Allegheny Mountains • Atlantic coastal plain • Baltimore–Washington metro area • Blue Ridge • Chesapeake • Cumberland Valley • Delaware Valley • Delmarva Peninsula • Eastern Shore • Piedmont • Ridge and Valley • Southern Maryland • Western Maryland • Western Shore
Cathracha is mó daonra	Aberdeen • Annapolis • Baltimore • Bowie • Brunswick • Cambridge • College Park • Cumberland • Frederick • Gaithersburg • Greenbelt • Hagerstown • Havre de Grace • Laurel • Rockville • Salisbury • Takoma Park • Westminster
Bailte is mó daonra	Bel Air • Denton • Easton • Elkton • Ocean City • Port Deposit
Áiteanna ainmnithe ag ndaonáireamh	Arbutus • Arnold • Aspen Hill • Baltimore Highlands • Bethesda • Camp Springs • Carney • Catonsville • Chillum • Clinton • Cockeysville-Hunt Valley • Colesville • Columbia • Crofton • Dundalk • Edgewood • Eldersburg • Elkridge • Ellicott City • Essex • Fairland • Ferndale • Fort Washington • Germantown • Glen Burnie • Green Haven • Hillcrest Heights • Landover • Langley Park • Lanham • Lansdowne • Lochearn • Lutherville • Middle River • Milford Mill • Montgomery Village • Odenton • Olney • Owings Mills • Oxon Hill • Parkville • Perry Hall • Pikesville • Potomac • Randallstown • Redland • Reisterstown • Rosedale • St. Charles • Severn • Severna Park • Silver Spring • South Gate • Suitland • Timonium • Towson • Urbana • Waldorf • Wheaton-Glenmont • White Oak • Woodlawn
Contaetha	Allegany • Anne Arundel • Baltimore • Calvert • Caroline • Carroll • Cecil • Charles • Dorchester • Frederick • Garrett • Harford • Howard • Kent • Montgomery • Prince George's • Queen Anne's • St. Mary's • Somerset • Talbot • Washington • Wicomico • Worcester
Stáit in aice láimhe: Delaware • Pennsylvania • Virginia • Virginia Thiar Dúiche fheidearálach in aice láimhe: Washington, D.C. ~