پوسته (رایانه)
پوسته یا شِل (به انگلیسی: Shell) یک نرم‌افزار سیستم است که یک واسط کاربری برای استفاده از خدمات و برنامه‌های هستهٔ سیستم عامل ایجاد می‌کند. پوسته‌ها می‌توانند گرافیکی باشند یا فقط متنی باشند (نظیر خط فرمان در سیستم‌عامل لینوکس).[۱]
- پوسته متنی به کاربران اجازه می‌دهد دستورات را به‌صورت مستقیم وارد کنند و نتیجه آن را مشاهده کنند.
- پوسته گرافیکی از طریق واسط کاربری بصری تعامل با سیستم را تسهیل می‌کند.
مثال:
[ویرایش]- خط فرمان لینوکس (Terminal) به‌عنوان یک پوسته متنی.
- Windows Explorer به‌عنوان یک پوسته گرافیکی.
تاریخچه و توسعه پوسته‌ها
[ویرایش]پوسته‌ها از دهه ۱۹۷۰ به‌عنوان بخشی از سیستم‌عامل یونیکس توسعه یافتند. اولین پوسته متنی، sh (Bourne Shell)، توسط استیون بورن طراحی شد.
دهه ۱۹۸۰
[ویرایش]معرفی C Shell (csh) که امکاناتی مانند دستورات شرطی و حلقه‌ها را بهبود داد.
دهه ۱۹۹۰
[ویرایش]توسعه Bash (Bourne Again Shell) که در بسیاری از سیستم‌عامل‌های لینوکس پیش‌فرض شد.
دهه ۲۰۰۰
[ویرایش]معرفی PowerShell توسط مایکروسافت برای مدیریت سرورها و سیستم‌های ویندوز.
نوآوری‌ها
[ویرایش]- پشتیبانی از اسکریپت‌نویسی.
- تعامل پویا با هسته سیستم‌عامل.
انواع پوسته‌ها
[ویرایش]پوسته‌ها بر اساس نوع تعامل به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- متنی (CLI): مانند Bash، Zsh، PowerShell.
- گرافیکی (GUI): مانند GNOME Shell در لینوکس یا Finder در macOS.
پوسته‌های متنی مهم
[ویرایش]- Bash: پوسته پیش‌فرض بسیاری از توزیع‌های لینوکس.
- Zsh: با امکانات پیشرفته‌تر و سفارشی‌سازی بالا.
- PowerShell: مناسب برای اسکریپت‌نویسی در ویندوز.
پوسته‌های گرافیکی مهم
[ویرایش]- GNOME Shell: برای محیط دسکتاپ لینوکس.
- Windows Explorer: مدیریت فایل‌ها و برنامه‌ها در ویندوز.
ویژگی‌ها و کاربردها
[ویرایش]ویژگی‌های اصلی
[ویرایش]اجرای مجموعه‌ای از دستورات از طریق فایل‌های متنی.
اتوماسیون وظایف
[ویرایش]تسریع کارهای تکراری مانند نصب نرم‌افزار یا پشتیبان‌گیری.
مدیریت سیستم
[ویرایش]امکان تغییر تنظیمات سیستم از طریق دستورات.
کاربردها
[ویرایش]- توسعه نرم‌افزار.
- مدیریت سرورها.
- اجرای دستورات در محیط‌های محدود مانند سرورهای ابری.
مقایسه پوسته‌های معروف
[ویرایش]| ویژگی‌ها | Bash | Zsh | PowerShell |
|---|---|---|---|
| سیستم‌عامل | لینوکس، مک | لینوکس، مک | ویندوز |
| قابلیت اسکریپت‌نویسی | قوی | پیشرفته‌تر | یکپارچه با .NET |
| سفارشی‌سازی | محدود | بالا | محدود |
- Bash به دلیل سادگی و گستردگی استفاده، محبوب‌ترین پوسته CLI است.
- Zsh امکانات بیشتری مانند تکمیل خودکار بهتر دارد.
- PowerShell برای مدیریت ویندوز و محیط‌های سرور طراحی شده است.
چالش‌ها و محدودیت‌ها
[ویرایش]- شیب یادگیری بالا: کاربران تازه‌کار ممکن است در استفاده از دستورات CLI دچار مشکل شوند.
- وابستگی به سیستم‌عامل: برخی پوسته‌ها فقط در سیستم‌عامل‌های خاصی قابل استفاده هستند.
مثال:
[ویرایش]- PowerShell تنها در محیط ویندوز قابل استفاده است (گرچه نسخه‌هایی برای لینوکس نیز ارائه شده است).
- Zsh و Bash بیشتر در محیط‌های مبتنی بر یونیکس به کار می‌روند.
آینده پوسته‌ها
[ویرایش]یکپارچه‌سازی بیشتر
[ویرایش]پوسته‌ها به‌سمت تعامل بهتر با ابزارهای DevOps و محیط‌های ابری پیش می‌روند.
قابلیت‌های هوشمندتر
[ویرایش]استفاده از یادگیری ماشین برای تکمیل دستورات و پیش‌بینی نیاز کاربر.
رابط‌های گرافیکی-متنی ترکیبی
[ویرایش]ترکیب GUI و CLI برای استفاده آسان‌تر و قدرت بیشتر.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ "Shell (computing)". Wikipedia (به انگلیسی). 2019-08-21.
| اطلاعات کلی | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| هسته (رایانش) |
| ||||||||||||||||||||||||||||
| مدیریت فرایند (رایانه) |
| ||||||||||||||||||||||||||||
| مدیریت حافظه، محافظت از منابع | |||||||||||||||||||||||||||||
| دسترسی به حافظه غیرفرار، سیستم‌های فایلبندی | |||||||||||||||||||||||||||||
| فهرست سیستمعاملها |
| ||||||||||||||||||||||||||||
| مفاهیم جانبی | |||||||||||||||||||||||||||||
 | این یک مقالهٔ خرد سیستم‌عامل است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |