نظریه زبان خورشید

نظریهٔ زبان خورشید (ترکی استانبولی: Güneş Dil Teorisi) یک فرضیه زبانشناسانه و ردشده بود بدون منبع با جنبهٔ سیاسی که پیشنهاد می‌کرد همهٔ زبان‌های بشری بازماندگان یک زبان اولیهٔ آسیای مرکزی هستند. این نظریه سپس پیشنهاد می‌کرد که تنها زبانی که کم و بیش همانند این زبان اولیه باقی‌مانده زبان ترکی است. نظریه این را بدین دلیل پیشنهاد می‌کرد که از آنجا که این زبان اولیه تشابهات واجی نزدیکی به ترکی داشت، رد پای همهٔ دیگر زبان‌ها الزاماً می‌بایست به ریشه‌های ترکی برگردد. بنا به نظریه، پرستشگران آسیای مرکزی که می‌خواستند قدرت مطلق خورشید و توانایی‌های حیات‌بخش او را تجلیل کنند، این کار را با تبدیل یکی از حرافی‌های بی‌معنی خود به صورت مجموعه‌ای بهم پیوسته‌ای از مناسک انجام دادند و زبان زاده شد و دلیل این نام همین است.

این نظریه تحت تأثیر تاریخ‌دان فرانسوی هیلر دو بارنتون که معتقد بود منشأ زبان‌ها هیروگلیف‌های سومریان است قرار داشت. مصطفی کمال آتاترک بنیانگذار و نخستین رئیس‌جمهور ترکیه از آن رسماً پشتیبانی کرد.