Касмадром
Касмадро́м (ад стар.-грэч.: κόσμος «космас» і стар.-грэч.: δρόμος «шлях») — гэта тэрыторыя, на якой размяшчаецца комплекс збудаванняў, якія служаць для запуску касмічных апаратаў у сусвет. Звычайна касмадромы займаюць вялікую плошчу і находзяцца далёка ад густанаселеных месцаў, каб ступені ракет, якія аддзяляюцца падчас палёту, не нашкодзілі жылым тэрыторыям ці суседнім стартавым пляцоўкам.
Найбольш выгаднае размяшчэнне касмадрома — на экватары, каб у момант старту носьбіт як мага паўней выкарыстоўваў энергію кручэння Зямлі. Ракета-носьбіт пры запуску з экватара можа зэканоміць каля 10 % паліва ў параўнанні з тымі, што стартуюць з касмадромаў, размешчаных у сярэдніх шыротах. Таму гэты ж носьбіт можа вывесці на арбіту большую карысную вагу. Паколькі на экватары не шмат краін, здольных запускаць ракеты ў космас, з’явіліся праекты касмадромаў марскога базіравання.
У 2008 годзе Расія ажыццявіла 27 запускаў ракет-носьбітаў і такім чынам захавала за сабой першае месца ў свеце па колькасці пускаў. Для параўнання, ЗША ў гэтым годзе выканалі 14 запускаў (у тым ліку чатырох «шатлаў»), Кітай — 11, Еўропа — 6.[1] У 2011 годзе Расія ажыццявіла 35 пускаў ракет-носьбітаў, што склала 40 % ад усіх запускаў у 2011 годзе.[2]
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Ларыёнаў У. С. Стартавы комплекс, касмадром // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 163. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).