Эчтәлеккә күчү

Бангладеш

Сылтамалар өстәү
Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Бангладеш latin yazuında])
Бангладеш
Байрак
Илтамга
Шигарь Beautiful Bangladesh Edit this on Wikidata
Башкала Дакка
Халык саны 171 466 990 (2023, бәя) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 26 март 1971 Edit this on Wikidata
Сәгать кушагы Бангладеш стандарт вакыты, UTC+06:00
Кардәш шәһәрләр Ниссин
Рәсми тел бенгал теле
География
Мәйдан 147,570 км²
Координатлар 24.02°N 89.87°E Edit this on Wikidata
Сәясәт
Канун чыгару органы Баңладеш парламинте
Дәүләт башлыгы Мөхәммәт Габделхәмит
Хөкүмәт башлыгы Мөхәммәт Юныс
Карта
Диннәр Ислам, Һинд дине, Буддачылык, Христианлык Edit this on Wikidata
Икътисад
ТЭП 416 265 миллион US$ (2021), 460 201 миллион US$ (2022) Edit this on Wikidata
Акча берәмлеге Баңладеш такасы
Эшсезлек дәрәҗәсе 4% (2014)[1]
Туу күрсәткече 2.10 (2021)[2]
КПҮИ 0.661 (2021)[3]
Яшәү озынлыгы 74.43 ел (2021)[4]
Джини коэффициенты 32.4 (2016)[5]
Башка мәгълүмат
Ярдәм телефоннары
Электр аергычы төре D төре,[6] K төре[6]
Автомобил хәрәкәте ягы сул[7]
Челтәр көчәнеше 220 вольт
Телефон коды +880
ISO 3166-1 коды BD
ХОК коды BAN
Интернет домены .bd

Бангладеш Халык Җөмһүрияте, (бенг. গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ), Бангладеш (бенг. বাংলাদেশ [ˈbaŋlad̪eʃ] – Көньяк Азиядәге дәүләт. Бөтен чикләре буенча диярлек Һиндстан тарафыннан уратып алынган, бары көньяк-көнчыгышта күпмедер өлештә Бирма һәм Бенгалия култыгы белән чиктәш.

Атама

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Хәзерге Һиндстан штаты Көнбатыш Бенгал белән бергә Бенгалия этнолингвистик регионын тәшкил итә. Бангладеш атамасы рәсми бенгали телендә «Бенгалия иле» дигәнне аңлата.

Тарих

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Ил чикләренең хәзерге урнашуы Бенгал һәм Һиндстанның 1947 елда бүленүе вакытында, регион «Көнчыгыш Пакъстан» исеме белән яңадан төзелгән Пакъстан дәүләтенә кергәндә ачыклана. Әмма ул чакта «Көнчыгыш Пакъстан» «Көнбатыш Пакъстаннан» 1600 чакрымга сузылган чик белән аерылган була. Сәяси һәм тел дискриминациясе, өстәвенә, икътисади яктан кысу Пакъстанга каршы күтәрелешләр барлыкка килүенә китерә һәм 1971 елгы бәйсезлек өчен сугыш нәтиҗәсендә, Бангладеш дәүләте төзелә. Бәйсезлек алган яшь дәүләткә ачлык, табигый катаклизмнар, коточкыч ярлылык, сәяси тотрыксызлык һәм хәрби түнтәрешлеләр күрергә туры килә. Демократик институтларны кире торгызу бары 1991 елда гына, сәяси көрәш тынгач һәм икътисадый үсеш башлангач кына мөмкин була. Хәзерге көндә Бангладеш дөньяви демократик дәүләт булып санала.

Демография

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бангладеш халык саны буенча дөньяда җиденче урында тора һәм ул дөньяның халык иң тыгыз урнашкан, ярлылык дәрәҗәсе югары булган дәүләтләр исемлегенә керә. Ләкин илдә азмы-күпме икътисадый үсеш көчәя бара һәм хәзерге ярлылык дәрәҗәсе 1990-еллар дәрәҗәсеннән 20% ка кимрәк.

География

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Географик яктан дәүләт Ганг һәм Брахмапутра елгалары арасындагы уңдырышлы өлкәдә урнашкан. Бангладешта муссоннар һәм циклоннар аркасында һәр елны су басулар була.

Сәяси хәле

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бангладеш хөкүмәте парламент демократиясе булып тора. Ил Британ Дуслыгы, Ислам хезмәттәшлеге оешмасы һәм башка халыкара оешмалар әгъзасы.

Дин

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бангладешта рәсми дин булган (1988 елдан) ислам вәкилләре ил халкының 90,40 % ын тәшкил итә. Һинд дине Бангладешта икенче иң зур дин, илнең Статистика бюросы мәгълүматы буенча, ил халкының якынча 8,96 % ын алып тора. Башка диннәр тарафдарлары (буддизм, христианлык) да бар.

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  3. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  4. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  5. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  6. ↑ 6,0 6,1 Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  7. ↑ Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.

Сылтамалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шулай ук карагыз

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]


 Башка телле бүлектә тулырак мәкалә бар: Bangladesh (ингл.)
Сез тәрҗемә ярдәме белән бу мәкаләне язып бетереп проектка ярдәм итә аласыз.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Бангладеш&oldid=4247766