Балаҕан ыйын 4

Балаҕан ыйын 4 диэн Григориан халандаарыгар сыл 247-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 248-c күнэ). Сыл бүтүө 118 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Тхэквондо аан дойдутааҕы күнэ.
• Оҕунан ытыы аан дойдутааҕы күнэ (FITA тэриллибит күнэ)

• Аргентина Аргентина — Иммигрант күнэ.
• Армения Армения — Быыһыыр сулууспа үлэһитин күнэ
• Ираан Ираан — Кооперация күнэ
• Молдавия Молдавия — Таможенник күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — Ядернай хааччыйыы үлэһитин күнэ

Түбэлтэлэр

• 476 — Римляннарга сулууспалаабыт варвардар баһылыктара Одоакр Арҕаа Рим импиэрийэтин бүтэһик импэрээтэрин Ромул Августулу бүрүстүөлүттэн суулларбыт, онон Арҕаа Рим импиэрийэтэ суох буолбут.
• 626 — Ли Шиминь, өлбүтүн кэннэ Тан Тайцзун диэн аатынан биллибит киһи, Кытайга Тан династия бүрүстүөлүгэр олорбут.
• 1781 — 44 Испания киһитэ Лос-Андьелеһы олохтообуттар. Саҥа дириэбинэлэригэр биэрбит ааттара — Эль-Пуэбло-де-Нуэстра-Сеньора-ла-Рейна-де-лос-Анхелес. Билигин Лос Андьелес АХШ иккис улахан куората уонна аан дойду таһымнаах эргиэн, аралдьыйыы, култуура, масс медиа, мода, үөрэх, технология уонна үөрэҕирии киинэ буолар.
• 1799 — Арассыыйа импиэрийэтигэр куорат быраабалара олохтоммуттар.
• 1886 — Апач индеецтэр баһылыктара Джеронимо 30 сыллаах охсуһуу кэнниттэн АХШ аармыйатыгар бэриммит. Кини баһыйар ахсааннаах Мексика уонна АХШ сэриилэригэр саба түһүүлэргэ хорсун быһыытынан уонна таба туттарбатынан аатырбыта.
• 1912 — Албания өрө турааччыларын бөдөҥ ситиһиилэрэ: Осмаан импиэрийэтэ кинилэр ирдэбиллэрин толорорго сөбүлэспит.
• 1919 — Мустафа Кемаль Ататюрк, Туурак Өрөспүүбүлүкэтин төрүттээччи, Сиваска Анатолия уонна Фракия кэскилин быһаарар кэнгириэс тэрийбит.
• 1944 — Финляндия ССРС аармыйатын утары сэриини тохтоппут.
• 1944 — Британия 11-с бронетанковай дивизията Бельгия Антверпен куоратын босхолообут.
• 1962 — Карибскай кризис саҕаланыыта: АХШ бэрэсидьиэнэ Джон Кеннеди Кууба салайааччытыгар Фидель Кастроҕа ханнык баҕарар бэйэтин интэриэһигэр сөп түбэспэт дьайыыны утаран сэрии биллэриэн туһунан сэрэтии биллэрбит; ол күн Москуба АХШ Куубаҕа саба түстэҕинэ аан дойду сэриитэ саҕаланыан сөбүн туһунан биллэрбит.
• 1975 — Телеэфиргэ бастакытын «Что? Где? Когда?» оонньуу көстүбүт.
• 1991 — Свердловскай куоратыгар урукку аата төннөрүллүбүт — Екатеринбург.
• 1998 — Стэнфорд университетын икки аспирана Ларри Пейдж уонна Сергей Брин Google хампаанньаны төрүттээбиттэр.
• 2009 — АХШ десантнига Стивен Грин Ираакка оҥорбут кыыллыы быһыытын иһин хаайыыга 5 олоххо болдьохтоммут.

Төрөөбүттэр

• 1902 — Афанасий Новгородов (1983 өлб.) — устуоруйа билимин дуоктара, профессор, Саха АССР билимин үтүөлээх диэйэтэлэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
• 1906 — Дмитрий Гурьев (1982 өлб.) — хирург-новатор, РСФСР уонна Саха АССР үтүөлээх бырааһа.
• 1917 — Дмитрий Макаров (1994 өлб.) — бөлөһүөпүйэ хандьыдаата, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.
• 1922 — Прасковья Оконешникова — Саха АССР үтүөлээх учуутала, РСФСР норуоту сырдатыы туйгуна, Үлэ Кыһыл знамятын уордьанына кавалера.
• 1940 — Василий Дедюкин — бэйиэт, оскуола учуутала.
• 1943 — Исай Капитонов — саха живописеһа.
• 1950 — Вячеслав Егоров — СӨ үтүөлээх бырааһа, СӨ доруобуйатын харыстабылын туйгуна.
• 1950 — Николай Парников — РФ уонна СӨ үтүөлээх энергетига, техническэй билим хандьыдаата.
• 1982 — Аммаҕа Антон Софронов — салайааччы, СӨ инвестиция сайдыытын уонна урбаан миниистирэ буола сылдьыбыта, билигин Мьянмаҕа PARAMI ENERGY диэн хампаанньаҕа үлэлиир.

Өлбүттэр

• 1988 — Терентий Аммосов (02.04.1912 төр.) — биллиилээх саха муосчута, Саха АССР норуодунай худуоһунньуга.
• 1991 — Матрена Корнилова (11.04.1915 төр.) — Социалистыы Үлэ Дьоруойа, оҕуруот аһын үүннэрээччи.
• 1999 — Иван Сысолятин — бэйиэт, прозаик, Арассыыйа суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.