Zen
| Zen | |||||||||||||||
| Nagan nga Insik | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tradisional nga Insik | 禪 | ||||||||||||||
| Napalaka nga Insik | 禅 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Nagan a Bietnamis | |||||||||||||||
| Bietnamis | Thiền | ||||||||||||||
| Nagan a Koreano | |||||||||||||||
| Hangul | 선 | ||||||||||||||
| Hanja | 禪 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Nagan a Hapon | |||||||||||||||
| Kanji | 禅 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Nagan a Sanskrito | |||||||||||||||
| Sanskrito | dhyāna | ||||||||||||||
Ti Zen ket maysa a eskuelal iti Mahayana a Budismo[nota 1] a naparang-ay idiay Tsina idi las-ud ti maika-6 a siglo a kas Chán. Manipud idi Tsina, ti Zen nagpa-abagatan a naiwarwaras idiay Bietnam, iti Amianan a daya idiay Korea ken iti daya idiay Hapon.[2]
Ti balikas a Zen ket naal amanipud ti Hapon a pannakabalikas iti Tengnga nga Insik a balikas ti 禪 (dʑjen) (Moderno a Mandarin: Chán), ken daytoy met ket naala manipud iti Sanskrito a balikas ti dhyāna,[3] ken mabalin a maipatarus a kas ti "panagsagepsep" wenno "kasasaad ti meditasion".[4]
Ti Zen ket mangiyunay-unay ti pannaka-ala iti panagpalawag ken ti personal a panangiyebkas iti dagus a panirigan kadagiti Budista a sursuro.
Dagiti sursuro ti Zen ket mairaman dagiti nadumaduma a taudan ti Mahāyāna a kapanunotan, a naipangpangruna ti Yogācāra, ti Tathāgatagarbha Sutras ken Huayan.[5][6] Ti Prajñāpāramitā a literatura [7] ken, ti basbassit a Madhyamaka ket impluensial pay dagitoy.
Dagiti nota
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Ni Dumoulin ket nangisursurat iti pangyunaan iti "Zen. Ti Pakasaritaan. Unuma a paset: India ken Tsina": "Zen (Chin. Ch'an, maysa a pangyababaan iti ch'an-na, a mangitrasliterado iti Sanskrito iti Dhyāna (Devanagari: ध्यान) wenno iti Pali a kapadpadana iti Jhāna (Sanskrito; Pāli झान) , dagiti termino a kaibuksilan ti "meditasion") ket isu ti nagan iti maysa a Budista nga eskuela ti Mahayana iti meditasion manipud idiay India ken naipan idiay Tsina. Daytoy ket nailaslasin babaen ti panagsanay iti meditasion iti lotus a saad (Hapon., zazen; Tsina., tso-ch'an ken ti panagusar iti koan (Tsina., kung-an), ken babaen pay babaen ti panagpalawag a pannakasanay itisatori[1]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Dumoulin-A 2005, p. xvii.
- ^ Harvey 1995, p. 159–169.
- ^ Dumoulin & 2005-A, p. xvii.
- ^ Kasulis 2003, p. 24.
- ^ Dumoulin & 2005-A, p. 48.
- ^ Lievens 1981, p. 52–53.
- ^ Dumoulin & 2005-A, p. 41–45.
Dagiti taudan
[urnosen | urnosen ti taudan]Dagiti naipablaak a taudan
[urnosen | urnosen ti taudan]- Abe, Masao; William R. LeFleur (nagipatarus) (1989), Ti Zen ken ti Lumaud a Panunot, Unibersidad ti Hawaii a Pagmalditan
- Abe, Masao; Heine, Seteven (1996), Ti Zen ken dagiti Komperatibo a Panagadal, Unibersidad ti Hawaii a Pagmalditan
- Aitken, Robert (1994), Pangyuna iti "Budista a Biblia", Boston, Massachusetts: Beacon Press
- Anderson, Reb (2000), Panagtakder: Ti Meditasion ti Zen ken Dagiti Alagaden ti Bodhisattva, Rodmell Press
- Arokiasamy, Arul M. (2005), Zen: Pannakariing iti Kasisigud a Rupam, Chennai, India: Thiruvanmiyur
Dagiti taudan ti web
[urnosen | urnosen ti taudan]Adu pay a mabasbasa
[urnosen | urnosen ti taudan]- D.T. Suzuki, Dagiti salysay iti Zen a Buismo, Dagiti immuna a serye (1927), Dagiti maikadua a serye (1933), Dagiti maikatlo a serye (1934)
- R. H. Blyth, Ti Zen ken dagiti Klasiko a Zen, Dagiti 5 a tomo (1960–1970; dagiti naiprenta manen nga obra manipud idi 1942 aginggana idi tawtawen ti 1960)
- Alan Watts, Ti Waya ti Zen (1957)
- Lu K'uan Yu (Charles Luk), Ch'an and Zen Teachings, 3 a tomo (1960, 1971, 1974), Ti Panangiyebkas iti Isip: Ti Ruar ti Panagsuro (1974)
Growing roots
- Paul Reps ken Nyogen Senzaki, Lasag ti Zen , Tultulang ti Zen (1957)
- Philip Kapleau, Dagiti Tallo nga Adigi ti Zen (1966)
- Shunryu Suzuki, Zen nga Isip, Isip dagiti Agdadamo (1970)
- Katsuki Sekida, Panagsanay ti Zen: Dagiti Pamay-an ken Pilosopia (1975)
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Zen iti Wikimedia Commons- thezensite
- Online a Biblioteka ti Zen a Budismo
- Karta dagiti (Asiano) Zen nga eskuela
 | Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |