O Araño, Rianxo

O Araño
	Hórreo no Araño.
Concello	Rianxo
Provincia	A Coruña
Coordenadas	42°41′37″N 8°47′59″O / 42.69361111, -8.79972222
Poboación	1.247 hab. (2019)
Entidades de poboación	25
	[ editar datos en Wikidata ]

Santa Baia do Araño é unha parroquia que se localiza no norte do concello de Rianxo. Segundo o padrón municipal de 2013 tiña 1.372 habitantes (667 homes e 715 mulleres), distribuídos en 25 entidades de poboación, o que reflicte unha diminución en relación ao ano 2004, cando tiña 1.512 habitantes, e ao ano 1999, cando tiña 1.655 habitantes.

Xeografía

A parroquia está cruzada polo río Té e mailos regatos de Batán e do Muíño do Conde. O pico Muralla, con 678 metros de altitude, é o punto máis alto do seu termo, seguido polo Castro Barbudo, con 327 metros.

Patrimonio

Xunto á casa reitoral da parroquia atópase o meirande hórreo de toda Galicia ^[2], en canto a lonxitude (36,75 metros a cámara e 37,05 m o celeiro, con 2,40 m de alchura e 2,70 m de altura media) e capacidade (cámara 109,31 m³, celeiro 59,09 m³). Foi construído a mediados do século XVII.

Tamén é salientable o Pazo dos Calotes, actualmente en restauración.

Próximo á igrexa atópase o castro de Araño, no que se acharon muíños de man e restos de cerámica.

O Araño na cultura popular galega

Araño, meu Arañiño/ Na parroquia do Araño/ teño todo o meu cariño ^[3].
As mociñas do Araño/ mentras os máis van á misa,/ quedan na corte coas vacas/ rillando palla maísa.
Eu caseime no Araño/ co fillo dun arañón,/ pensando que non pasaba fame/ o forno da miña sogra cría silvas no verán.
Eu de onde estou ben vexo/ as rabizas en Teaio,/ tamén vexo os meus amores/ na arrechán de Araño ^[4].

Galería de imaxes

Vexa o artigo principal en Galería de Imaxes do Araño, Rianxo

De camiño a Pozo Bastón
Verquido das fecais ao río Te nas Miráns
Santa Baia, na fachada da igrexa na súa honra, no Araño.

Lugares e parroquias

Lugares do Araño

Lugares da parroquia do Araño no concello de Rianxo (A Coruña)
O Agro da Moa \| O Batán \| Buía \| Campelo \| Cantalarrana \| A Capela \| Carballal \| A Casilla \| Cerqueiras \| Contrés \| A Ermida \| A Ferrería \| Foxacos \| Os Lemos \| As Miráns \| Outeiro \| A Pontenova \| Pousada \| O Rabado \| O Toural \| Traba \| A Varela \| O Vilar \| Os Xens \| Os Xufreus

Parroquias de Rianxo

Galicia \| Provincia da Coruña \| Parroquias de Rianxo
O Araño (Santa Baia) \| Asados (Santa María) \| Isorna (Santa María) \| Leiro (Santa María) \| Rianxo (Santa Comba) \| Taragoña (San Salvador)

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.
↑ http://portelo.rianxo.com/index.php?idMenu=374&idIdioma=2 Arquivado 16 de agosto de 2009 en Wayback Machine. O hórreo máis grande.
↑ Fermín Bouza Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 202.
↑ Teaio é lugar da parroquia de San Xoán de Laíño, estremeira coa do Araño (Rianxo). As rabizas son as follas tenras do nabo. Fermín Bouza-Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 202. No texto: Teayo.

Véxase tamén

Outros artigos

Lugares de Rianxo

Bibliografía

BOUZA BREY, Fermín: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204.

[nomenclátor-1] 1,0 ^1,1 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.

[2] ttps://portelo.rianxo.com/index.php?idMenu=374&idIdioma=2 Arquivado 16 de agosto de 2009 en Wayback Machine. O hórreo máis grande.

[3] Fermín Bouza Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 202.

[4] Teaio é lugar da parroquia de San Xoán de Laíño, estremeira coa do Araño (Rianxo). As rabizas son as follas tenras do nabo. Fermín Bouza-Brey: "Cantigas populares da Arousa", en Arquivos do Seminario de Estudos Galegos III, 1929, 153-204 [en facsímile II], 202. No texto: Teayo.

[1]

[2]

[3]

[4]