5 de outubro

O 5 de outubro é o 278º día do ano do calendario gregoriano (279º nos anos bisestos). Quedan 87 días para finalizar o ano.

Acontecementos

• 456: Teodorico II vence ao rei suevo Requiario e acaba co dominio deste en gran parte da Hispania.
• 610: Heraclio é coroado emperador do Imperio bizantino.
• 1143: É recoñecida polo rei Afonso VII de León a independencia de Portugal a través do Tratado de Zamora.
• 1511: Fernando o Católico proclama unha Real cédula pola que se crea a Audiencia de Santo Domingo, primeira do Novo Mundo.
• 1582: O Papa Gregorio XIII impón o chamado calendario gregoriano, en substitución do calendario xuliano para o resto dos países cristiáns.
• 1762: Tras un alongado e duro asedio, unha frota inglesa logra a rendición de Manila (Filipinas).
• 1789: Desátase a Revolución Francesa. O pobo de París asalta o palacio de Versalles e, o día seguinte, leva a Familia Real á capital.
• 1791: Prodúcese a represión do levantamento do 13 vendimiario, pola que se disolve a Convención francesa.
• 1793: Francia: introdución dun novo calendario revolucionario.
• 1796: España declara a guerra a Inglaterra coma consecuencia do Tratado de Santo Ildefonso, que a obriga a loitar ó carón de Francia no caso de guerra entre os outros dous países.
• 1908: Fernando de Bulgaria proclama a independencia do reino búlgaro.
  • Austria-Hungría confirma a anexión da Bosnia e Hercegovina aceptada por Rusia o 16 de setembro.
• 1910: Proclamación da República Portuguesa, tras o triunfo da revolución.
• 1921: Fundación en Londres do PEN Club.
  • Primeira transmisión da radio a nivel mundial.
• 1925: Prohibidos os partidos de esquerda en Italia.
• 1928: Presentación da nova Gramática da Real Academia Española.
  • O xeneral Primo de Rivera asiste o acto inaugural da Academia Xeneral Militar de Zaragoza, que será dirixida por Francisco Franco.
• 1934: Comeza a revolución de Asturias.
• 1938: Os xudeus residentes no territorio da Grande Alemaña deben entrega-los seus pasaportes á policía nun prazo de 14 días.
• 1947: URSS: A creación da Kominform baixo o impulso de Andrei Jdanov como reconstrutor do Komintern, marca o inicio da chamada guerra fría.
  • O presidente de Estados Unidos, Harry S. Truman, nunha conferencia televisada á cidadanía estadounidense pide absterse de comer carne os martes e aves os domingos para axudar ás persoas famentas doutros países.
• 1956: Entrega de 13 cazas reactores estadounidense ás forzas aéreas españolas.
• 1962: The Beatles publican o que sería o seu primeiro éxito: Love me do.
• 1972: Dinamarca entra mediante un referendo na CEE.
• 1973: O Comité Olímpico Internacional elimina seis disciplinas olímpicas: 50 km marcha atlética, 200 m natación estilos, 4 x 100 m estilos libres, tándem, 300 m fusil libre e slálom de cabotaxe.
• 1974: Estoupa unha bomba nun pub de Guilford (Londres) e a policía detén catro irlandeses, os chamados "catro de Guilford".
• 1978: Isaac Bashevis Singer gaña o Premio Nobel de Literatura.
• 1979: O salario mínimo interprofesional en España fixase en 692 pesetas diarias.
• 1983: O dirixente sindical polaco Lech Wałęsa recibe o Premio Nobel da Paz.
• 1988: Augusto Pinochet é derrotado no plebiscito celebrado en Chile e perde o poder que ostentaba dende o seu golpe de Estado de 1973.
• 1989: O Dalai Lama, Tensing Gyatso, líder relixioso e político tibetano, distinguido co Premio Nobel da Paz.
• 1990: O Parlamento panalemán ratifica o Tratado polo que as catro potencias vencedoras na segunda guerra mundial devolven a soberanía a Alemaña.
• 1994: Presunto suicidio colectivo en Suíza de 48 persoas pertencentes á seita denominada "Templarios do Sol".
• 1998: A ONU, a UE e os EUA lanzan un novo ultimato a Slobodan Milošević para que Iugoslavia retire as súas tropas de Kosovo e poña fin as matanzas.
  • China firma o Pacto sobre Dereitos Civís e Políticos.
• 2000: Belgrado álzase contra Slobodan Milošević e Vojislav Koštunica proclámase novo presidente de Serbia.

Nacementos

Denis Diderot.

• 1712 - Francesco Guardi, pintor veneciano (m.1793)
• 1713 - Denis Diderot, filósofo e escritor francés, principal impulsor da "Enciclopedia" (m. 1784)
• 1813 - Antonio García Gutiérrez, poeta e dramaturgo español
• 1830 - Chester Alan Arthur, político e presidente do Estados Unidos entre 1881-1885 (m. 1886)
• 1864 - Louis Lumière, inventor francés, un dos pais do cinematógrafo
• 1887 - René Cassin, xurista francés Premio Nobel da Paz 1968 (m. 1976)
• 1896 - Raimundo Fernández Cuesta, político falanxista español
• 1898 - José Camón Aznar, escritor e crítico de arte español
• 1902 - Ray Kroc, industrial fundador do McDonalds (m. 1984)
• 1902 - Larry Fine, comediante estadounidense (m. 1975)
• 1908 - Joshua Logan, cineasta estadounidense
• 1919 - Donald Pleasence, actor británico
• 1924 - José Donoso, escritor chileno (m. 1996)
• 1925 - Antoine Gizenga, primeiro ministro da República Democrática do Congo.
• 1929 - Juan Silveti Reinoso, matador de touros mexicano
• 1930 - Miguel Báez, "Litri", toreiro español
• 1930 - Reinhard Selten, economista e matemático alemán, Premio Nobel de Economía 1994
• 1931 - Ismael Rivera, “O Sonero Maior” músico portorriqueño
• 1932 - Julio Adolfo Rei, político salvadoreño
• 1933 - Blas Emilio Atehortúa, músico e compositor colombiano
• 1936 - Václav Havel, escritor e presidente da República Checa
• 1939 - A. R. Penck, pintor neoexpresionista alemán
• 1939 - Ralf Winkler, pintor, poeta e escultor alemán
• 1942 - Nella Anfuso, soprano italiana
• 1950 - Rosa Álvarez, actriz e directora teatral galega
• 1951 - Isidro Novo, escritor galego (m. 2018)
• 1952 - Cliver Barker, actor, produtor, guionista e director británico
• 1954 - Bob Geldof, cantante e músico irlandés
• 1955 - Ángela Molina, actriz española
• 1960 - Antonio de Oliveira Filho “Careca”, futbolista brasileiro
• 1975 - Kate Winslet, actriz británica

Mortes

Jacques Offenbach.

• 1056 - Henrique III o Negro, rei de Xermania (1028-1056) e emperador do Sacro Imperio Romano (1039-1056).
• 1285 - Filipe III o Atrevido, rei de Francia.
• 1667 - Alonso Cano, escultor e pintor español.
• 1815 - Juan Hipólito Vieytes, economista e xornalista arxentino.
• 1816 - Camilo Torres Tenorio, político e avogado colombiano.
• 1848 - Alberte Lista, escritor e humanista español.
• 1879 - Manuel María Puga Feijoo, militar galego (n. 1807).
• 1880 - Jacques Offenbach, compositor alemán.
• 1905 - Carlos Walker Martínez, político conservador e revolucionario chileno.
• 1915 - José María Usandizaga, compositor lírico español.
• 1928 - Eladio de Lema Martín, editor e político galego (n. 1853).
• 1934 - Jean Vigo, director de cine francés (n. 1905).
• 1940 - Silvestre Revueltas, músico mexicano.
• 1941 - Jesús Rey Alvite, xornalista e escritor galego (n. 1878).
• 1965 - Georges Vantongerloo, artista belga, un dos creadores do Neoplasticismo.
• 1986 - Diego Angulo Iñiguez, historiador e mestre universitario.
• 1991 - Martin Ennale, secretario de Amnistía Internacional.
• 1992 - David Von Schlegel, pintor e escultor estadounidense.
• 1994 - Nini Rosso, trompetista italiano.
• 1994 - Heinz Ruhmann, actor alemán.
• 2002 - José Botella Llusía, médico español.
• 2015 - Henning Mankell, escritor sueco (n. 1948).
• 2016 - Fran Cortegoso, poeta galego (n. 1985).

Festas e celebracións

• San Froilán, patrono de Lugo e de León
• Día da República en Portugal
• Día Mundial dos Docentes (Día Mundial do Profesorado)
• Día Mundial da Meninxite.

Outros

• Santoral: San Froilán (Patrón de Lugo e León); Atilano, Astiero e Aurea (Confesores); Plácido, Eutiquio, Victorino, Donato, Firmato, Flaviana, Palmacio e Caritina (Mártires); Gala, Apolinar, Diviciano e Marcelino (Bispos); Mauro e Simñón (Monxes); Calendario Romano: Proenosia. Mundus patet.

Notas

Os 366 días do ano