5 кастрычніка

	← кастрычнік →
	2024

5 кастрычніка — дзвесце семдзесят восьмы (дзвесце семдзесят дзевяты ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

Падзеі

610: Іраклій I становіцца візантыйскім імператарам.
1502: Экспедыцыя Хрыстафора Калумба адкрыла Коста-Рыку.
1582: Іспанія і Рэч Паспалітая перайшлі на Грыгарыянскі каляндар.
1614: У Еўропу прыбыло першае пасольства з Японіі начале з самураем Хасекурам.
1648: Пачатак аблогі Пінска войскамі ВКЛ на чале з Янушам Радзівілам.
1733: Саксонскі курфюрст Фрыдрых Аўгуст II Ветын абраны каралём польскім і вялікім князем літоўскім.
1793: Дэкрэтам Нацыянальнага канвента ўведзены Французскі рэспубліканскі каляндар.
1910: У выніку рэвалюцыі Партугалія абвешчана рэспублікай.
1919: Здарылася крушэнне цягніка «Вільня — Мінск» на перагоне паміж Радашковічамі і Заслаўем.
2002: Адкрыўся Музей сексу ў Нью-Ёрку.

Нарадзіліся

1609: Паўль Флемінг, нямецкі паэт (пам. 2.10.1640)
1712: Франчэска Гвардзі, італьянскі мастак
1713: Дэні Дзідро, французскі пісьменнік, філосаф (пам. 1784)
1735: Аляксей Арлоў, расійскі вайсковы і дзяржаўны дзеяч
1882: Роберт Годард, амерыканскі вучоны-ракетатэхнік
1907: Алан Шыверс, амерыканскі палітык
1919: Дональд Плезенс, англійскі акцёр
1930: Райнхард Зелтэн, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (пам. 23.8.2016)
1936: Вацлаў Гавел, чэшскі драматург, публіцыст, грамадскі дзеяч; апошні прэзідэнт Чэхаславакіі і першы прэзідэнт сучаснай Чэшскай Рэспублікі
1940: Рэйн Аўн, эстонскі лёгкаатлет
1966: Інэса Мікалаеўна Кравец, украінская лёгкаатлетка
1973: Седрык Вілані, французскі матэматык
1989: Жанна Юшканэ, латвійская біятланістка

Памерлі

1056: Генрых III Чорны, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі
1285: Філіп III Смелы, кароль Францыі
1524: Іахім Пацінір, фламандскі жывапісец
1872: Іосіф Гашкевіч, дыпламат, вучоны-мовазнавец, даследчык Японіі і Кітая, натураліст, арыенталіст (нар. 1814)
1880: Уільям Ласел, брытанскі астраном
1880: Жак Афенбах, французскі кампазітар
1917: Гульельма Чардзі, італьянскі жывапісец
1918: Ралан Гарос, французскі лётчык
1934: Жан Віго, французскі кінарэжысёр
1936: Ян Якаб Слаўэрхоф, нідэрландскі паэт, празаік, перакладчык (нар. 15.9.1898)
1937: Лукаш Калюга, беларускі празаік, перакладчык (нар. 27.9.1909)
1938: Мар'ян Здзяхоўскі, польскі літаратуразнавец (нар. 30.4.1861)
1942: Франц фон Мач, аўтрыйскі мастак
1948: Кадзуй Атані, японскі падарожнік
1974: Залман Шазар, ізраільскі грамадскі дзеяч, пісьменнік, паэт, палітык (нар. 24.11.1889)
2011: Стыў Джобс, амерыканскі інжынер і прадпрымальнік, сузаснавальнік карпарацыі Apple (нар. 24.2.1955)
2015: Хенінг Манкель, шведскі тэатральны рэжысёр, пісьменнік

Святкуюць

ЮНЕСКА: Сусветны дзень настаўніка
: Міжнародны дзень дзіцячага цэрэбральнага паралічу
: Міжнародны дзень супраць прастытуцыі
Балівія: Дзень інжынера
Вануату: Дзень Канстытуцыі
Інданезія: Дзень Узброеных сіл
Пакістан: Дзень настаўніка
Партугалія : Дзень Рэспублікі
Таджыкістан: Дзень дзяржаўнай мовы
Украіна: Дзень работнікаў крымінальнага вышуку