ABŞ-nin ştatları

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
AlabamaAlyaskaArizonaArkanzasKaliforniyaKoloradoKonnektikutDelaverFloridaCorciyaHavaiAydahoİllinoysİndianaAyovaKanzasKentukkiLuizianaMenMerilendMassaçusetsMiçiqanMinnesotaMissisipiMissuriMontanaNebraskaNevadaNyu-HempşirNyu-CersiNyu-MeksikoNyu-YorkŞimali KarolinaŞimali DakotaOhayoOklahomaOreqonPennsilvaniyaRod-AylendCənubi KarolinaCənubi DakotaTennessiTexasYutaVermontVirciniyaVaşinqtonQərbi VirciniyaViskonsinVayominqDelaverMerilendNyu-HempşirNyu-CersiMassaçusetsKonnektikutQərbi VirciniyaVermontRod-Aylend

ABŞ ştatları — Öz suverenliyni ABŞ federal hökuməti ilə bölüşən 50 inzibati ərazi vahidinin hər biri. Hər bir ştat öz suverenliyini federal hökumət ilə bölüşdüyü üçün Amerika vətandaşları həm ABŞ-nin, həm də yaşadığı ştatın vətəndaşı sayılır. Ştat vətandaşlığı və ya oranın sakini olma şərtidir və ştatlararası yerdəyişmə üçün heçbir xüsusi icazə tələb olunmur (əksini göstərən məhkəmə əmri yoxdursa). Ştatların əhalisi müxtəlif ola bilir (məs. Vayominq — 600 000, Kaliforniya 38 mln.)

Ştatlar qraflıqlara və ya buna bərabər inzibati ərazi vahidlərinə bölünür. Qraflıqlar heçbir suverenliyə malik deyillər. Bu bölgü hər ştatda müxtəlifdir.

Hər bir ştatın öz konstitusiyası vardır. ABŞ Konstitusiyasına ratifikasiya etməklə, ştatlar öz məhdud suverenliklərini bu konstitusiya vasitəsilə federal hökumətə köçürülür. Tarixən hüquq-mühafizə, ictimai təhsil, səhiyyə, nəqliyyat və infrastruktur əsasən ştatların məsuliyyətində olub, lakin federal hökumətin bütün bu sahələrdə də nəzərəçarpan maliyyələşdirməsi və nəzarəti mövcuddur.

ABŞ ştatlarının siyahısı

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Aydaho
Ayova
Alabama
Alyaska
Arizona
Arkanzas
Vayominq
Vaşinqton
Vermont
Vircinya
Viskonsin
Havay
Delaver
Corciya
Qərbi Virciniya
İllinoys
İndiana
Kaliforniya
Kanzas
Kentukki
Kolorado
Konnektikut
Luiziana
Massaçusets
Minnesota
Missisipi
Missuri
Miçiqan
Montana
Men
Merilend
Nebraska
Nevada
Nyu-Hempşir
Nyu-Cersi
Nyu-York
Nyu-Meksiko
Ohayo
Oklahoma
Oreqon
Pensilvaniya
Rod-Aylend
Şimali Dakota
Şimali Karolina
Tennessi
Texas
Florida
Cənubi Dakota
Cənubi Karolina
Yuta