Gaan na inhoud

Coca-Cola

Wysig skakels
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Botteltjie Coca-Cola.
Coca-Cola se handelsmerk.
Die "World of Coca-Cola"-gebou in Las Vegas, Nevada.
'n Botteleringsfabriek van Coca-Cola Kanada Ltd, 8 Januarie 1941, Montreal, Kanada.

Coca-Cola, ook Coke genoem, is ’n tipe gaskoeldrank. Die koeldrank is die wêreld se topverkoper-drankie en word in meer as 200 lande oor die wêreld verkoop.[1] Dit word deur die Coca-Cola-maatskappy vervaardig. Hulle hoofkantoor is in Atlanta, Georgia, VSA en hul grootste kompetisie is Pepsi.

Die drankie is in die laat 19de eeu deur John Pemberton uitgevind en was aanvanklik gepatenteerde medisyne. Die sakeman Asa Griggs Candler het dit vervaardig en sy bemarkingstegnieke het daartoe gelei dat Coca-Cola die koeldrankmark dwarsdeur die 20ste eeu oorheers het. Die koeldrank se naam verwys na twee van sy oorspronklike bestanddele: kokablare en die kolaneut (’n bron van kafeïen). Die huidige Coca-Cola-formule is ’n geheim, hoewel verskeie beweerde resepte en eksperimentele skeppings al gepubliseer is.

Die Coca-Cola-maatskappy vervaardig ’n konsentraat, wat dan aan gelisensieerde botteleerders oor die hele wêreld verskaf word. Die botteleerders vervaardig die eindproduk uit die konsentraat, water en versoeters in bottels of blikkies. Hulle verkoop en versprei ook die Coke.

Van tyd tot tyd word ander koladrankies deur die Coca-Cola-maatskappy onder die Coke-naam vervaardig, soos Diet Coke, kafeïenvrye Coke en Coke Zero. Volgens ’n studie deur Interbrand in 2015 was Coca-Cola die wêreld se handelsnaam met die derde hoogste waarde, naas Apple en Google.[2] In 2013 is Coke-produkte in meer as 200 lande wêreldwyd verkoop.[3] Coca-Cola was in 2018 no. 87 in Fortune 500 se lys van die grootste Amerikaanse maatskappye na aanleiding van totale inkomste.[4]

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die begin

[wysig | wysig bron]
John Pemberton, die oorspronklike uitvinder van Coca-Cola.
’n Tekening wat op 12 Julie 1944 aan Coca-Cola oorhandig is ná die vervaardiging van die maatskappy se miljardste gelling Coca-Cola-stroop.

Coca-Cola is in 1886 deur ’n Amerikaanse apteker, John Pemberton, in Atlanta geskep. Hy was ’n kolonel wat in die Amerikaanse Burgeroorlog gewond is en verslaaf geraak het aan morfien. Hy het ’n soektog begin na ’n plaasvervanger vir dié problematiese middel.[5]

Die prototipe-Coke-resep is geformuleer by Pemberton se Eagle Drug and Chemical House,[6] ’n apteek in Columbus, Georgia. Dit was aanvanklik ’n kokaïengebaseerde drankie.[7][8]

’n Spaanse drankie met die naam "Kola Coca" het reeds in 1885, ’n jaar voor die uitvinding van Coca-Cola, bestaan. Coca-Cola het die regte op dié Spaanse drankie in 1953 gekoop.[9]

In 1885 het Pemberton sy "French Wine Coca"-senuweetonikum geregistreer.[10] In 1886, toe Atlanta en Fulton County in Georgia die drankverbod instel, het Pemberton gereageer deur die ontwikkeling van Coca-Cola, ’n niealkoholiese weergawe van sy "wynkoka".[11]

Die eerste Coca-Cola is op 8 Mei 1886 by Jacob's Pharmacy in Atlanta verkoop.[12] Dit is oorspronklik as gepatenteerde medisyne verkoop teen vyf Amerikaanse sent[13] per glas by sodafonteine, wat in dié tyd gewild was in Amerika.[14] Pemberton het beweer Coca-Cola genees verskeie siektes, insluitende morfienverslawing, slegte spysvertering, senuweekwale, hoofpyn en impotensie.

20ste eeu

[wysig | wysig bron]

Die eerste buitemuuradvertensie vir Coca-Cola is in 1894 in Cartersville, Georgia, geverf.[15] Teen die tyd van die 50ste herdenking van sy bestaan het die koeldrank in Amerika nasionale ikoonstatus behaal. In 1935 is dit deur die Atlanta-rabbi Tobias Geffen as kosjer verklaar nadat die maatskappy ’n paar klein veranderings aan die verkryging van sommige bestanddele gemaak het.[16]

Op 12 Julie 1944 is die miljardste gelling Coca-Cola-stroop deur die maatskappy vervaardig. Blikkies Coke het in 1955 die eerste keer hul verskyning gemaak.[17]

New Coke

[wysig | wysig bron]

Op 23 April 1985 het Coca-Cola, te midde van baie publisiteit, probeer om die koeldrank se formule te verander met die bekendstelling van "New Coke". Navorsing het gewys die meeste gebruikers verkies die smaak van New Coke bo dié van die ou Coke én Pepsi.[18] Die Coca-Cola-bestuur was egter onvoorbereid op die publiek se nostalgie vir die ou koeldrank en hul veldtog het geboemerang. Die maatskappy het geswig onder die druk en sedert 10 Julie 1985 "Coca-Cola Classic" begin maak met die ou formule se mieliestroop in plaas van suikerrietstroop as die belangrikste versoeter.

21ste eeu

[wysig | wysig bron]

Op 5 Julie 2005 is aangekondig dat Coca-Cola weer in Irak beskikbaar sou wees, die eerste keer sedert die Arabiese Liga die maatskappy in 1968 geboikot het.[19]

In April 2007 is die naam Coca-Cola Classic in Kanada laat vaar omdat New Coke nie meer vervaardig is nie en dit onnodig was om tussen die twee te onderskei. Die formule het onveranderd gebly. In Januarie 2009 het Coca-Cola begin om ook in dele van Amerika die woord "Classic" te laat vaar.[20] Sedert 2011 word die woord glad nie meer op Coke-produkte gebruik nie.

In 2012 het Coca-Cola sake in Mianmar hervat ná ’n afwesigheid van 60 jaar weens Amerikaanse sanksies teen die land.[21][22] Dit was deel van die maatskappy se vyfjaarplan en ’n belegging van $200 miljoen in Mianmar.[23] Coca-Cola en sy vennote beplan om teen 2020 altesaam $5 miljard in hul onderneming in Indië te stoot.[24]

In 2013 is aangekondig "Coca-Cola Life" sal in Argentinië en ander dele van die wêreld bekend gestel word. Dit sal stevia en suiker bevat.[25] Dié koeldrank is egter in 2017 aan Brittanje onttrek weens ’n afname in verkope.[26]

Coke in Suid-Afrika

[wysig | wysig bron]

Coca-Cola is vir die eerste keer in 1938 in Suid-Afrika by 'n sodapomp by die Waldorf Café in St. George-straat in Kaapstad verkoop. Diet Coke is vir die eerste keer in 1983 in Suid-Afrika bekend gestel.[27]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Brand Fact Sheet". Coca-Cola official website. 1 Desember 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2009. Besoek op 3 Maart 2013.
  2. ↑ "2015 Ranking". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Oktober 2016. Besoek op 16 Desember 2018.
  3. ↑ Elmore, 2013, p 717
  4. ↑ "Fortune 500 Companies 2018: Who Made the List". Fortune (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2019. Besoek op 10 November 2018.
  5. ↑ Richard Gardiner, "The Civil War Origin of Coca-Cola in Columbus, Georgia," Muscogiana: Journal of the Muscogee Genealogical Society (Lente 2012), Vol. 23: 21–24.
  6. ↑ (in Japannees) https://web.archive.org/web/20160415143300/http://facstaff.columbusstate.edu/gardiner_Richard/columbus/John_Pemberton_files/pemberton_1.jpg. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 April 2016. Besoek op 26 April 2014. {{cite web}}: Ontbrekende of leë |title= (hulp)
  7. ↑ "Coca-Cola Inventor was Local Pharmacist". Columbus Ledger (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 September 2019. Besoek op 13 Maart 2011.
  8. ↑ "Columbus helped make Coke's success". Columbus Ledger-Enquirer. 27 Maart 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 November 2012. Besoek op 12 Augustus 2012.
  9. ↑ "Spanish town claims origins of Coca-Cola" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2020.
  10. ↑ Patent Office, United States (1886). Annual Report of the Patent Office, 1885. Besoek op 26 April 2014.
  11. ↑ Hayes, Jack. "Coca-Cola Television Advertisements: Dr. John S. Pemberton" (in Engels). Nation's Restaurant News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Julie 2016.
  12. ↑ The Coca-Cola Company. "The Chronicle Of Coca-Cola". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 September 2019. Besoek op 7 Januarie 2013.
  13. ↑ Harford, Tim (11 Mei 2007). "The Mystery of the 5-Cent Coca-Cola: Why it's so hard for companies to raise prices". Slate (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 September 2011. Besoek op 16 Desember 2018.
  14. ↑ "Themes for Coca-Cola Advertising (1886–1999)" (in Portugees). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 September 2016. Besoek op 11 Februarie 2007.
  15. ↑ First painted wall sign to advertise Coca-Cola : Cartersville, GA – Waymarking
  16. ↑ "Beyond Seltzer Water: The Kashering of Coca-Cola" (in Engels). American Jewish Historical Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2012. Besoek op 26 Februarie 2007.
  17. ↑ "Coke Can History" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 November 2012.
  18. ↑ "New Coke – Top 10 Bad Beverage Ideas". Time.com (in Engels). 23 April 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Mei 2020.
  19. ↑ Rory Carroll in Baghdad (5 Julie 2005). "Cola wars as Coke moves on Baghdad". The Guardian (in Engels). Londen. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Desember 2019. Besoek op 13 Maart 2011.
  20. ↑ McKay, Betsy (30 Januarie 2009). "Coke to Omit 'Classic'". The Wall Street Journal (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Desember 2019.
  21. ↑ "Coca-Cola returns to Burma after a 60-year absence". BBC News (in Engels). 14 Junie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2018.
  22. ↑ Jordan, Tony (14 Junie 2012). "Coca-Cola Announces Will Return to Myanmar After 60 Years" (in Engels). Bloomberg. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Desember 2014.
  23. ↑ Calderon, Justin (4 Junie 2013). "Coca-Cola starts bottling in Myanmar". Inside Investor (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Desember 2019. Besoek op 5 Junie 2013.
  24. ↑ "Coca-Cola to invest Rs 28,000 cr in India" (in Engels). 26 Junie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 September 2013. Besoek op 16 Desember 2018.
  25. ↑ Geller, Martinne (26 Junie 2013). "Coke to sell 'natural' mid-calorie cola in Argentina". Reuters (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Oktober 2015. Besoek op 27 Junie 2013.
  26. ↑ "Coca-Cola Life axed in the UK". beveragedaily.com (in Engels (VK)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2020. Besoek op 25 November 2018.
  27. ↑ Coca-Cola vier 125ste verjaardag, Beeld, 24 Mei 2011
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Coca-Cola&oldid=2453365"