Kitaen ti taudan para iti Hunio

{{Paulo ti bulan}}
{{Kalendario}}
Ti '''Hunio''' ket isu ti maika-6 a [[Bulan (panawen)|bulan]] ti [[tawen]] dagiti [[kalendario a Huliano]] ken [[kalendario a Gregoriano|Gregoriano]] ken maysa kadagiti uppat a bulan nga addaan iti kaatiddog iti 30 nga [[aldaw|al-aldaw]].
Ti Hunio ket ti bulan nga addaan kadagiti kaatiddogan nga oras iti lawag ti init idiay [[Akin-amianan a Hemisperio]] ken dagiti kaababaan nga oras iti lawag ti init idiay [[Akin-abagatan a Hemisperio]]. Ti Hunio idiay Akin-amianan a Hemisperio ket ti tiempo a kapada iti [[Disiembre]] idiay Akin-abagatan a Hemisperio ken iti baliktadna. Idiay Akin-amianan a Hemisperio, ti rugi ti astronomikal a [[kalgaw]] ket 21 Hunio (ti meteorolohikal a kalgaw ket mangrugi iti 1 Hunio). Idiay Akin-abagatan a Hemisperio, ti rugi ti astronomikal a [[panaglalam-ek]] ket 21 Hunio (meteorolohikal a panaglalam-ek ket mangrugi iti 1 Hunio).

Iti rugi ti Hunio, lumgak ti init iti konstelasion ti [[Tauro (konstelasion)|Tauro]]; iti patingga ti HUnio, lumgak ti init iti konstelasion ti [[Gemini (konstelasion)|Gemini]]. Nupay kasta, gapu ti [[presesion]] dagiti ekuinokso, ti Hunio ket mangrugi a ti init ket adda iti [[astrolohia|astrolohikal]] a senial ti [[Gemini (astrolohia)|Gemini]], ken agpatingga nga adda ti init iti [[senial ti astrolohia]] iti [[Kanser (astrolohia)|Kanser]].

== Etimolohia ken pakasaritaan ==
[[Papeles:Les Très Riches Heures du duc de Berry juin.jpg|thumb|Ti Hunio, manipud iti ''[[Très riches heures du duc de Berry]]'']]
[[Papeles:Juni Leandro Bassono.jpg|thumb|''Hunio'', babaen ni [[Leandro Bassano]]]]
Ti [[Pagsasao a Latin|Latin]] a nagan para iti Hunio ket ''[[Iunius (bulan)|Junius]]''. Nangit-ited ni [[Ovidio]] kadagiti nadumaduma nga etimolohia para iti nagan iti ''[[Fasti (daniw)|Fasti]]'', ti daniw a maipanggep iti  [[kalendario a Romano]]. Ti umuna ket ti bulan ket nanaganan kenni [[Listaan dagiti diosen ti Romano|Romanano a diosa]] a ni [[Juno (mitolohia)|Juno]], ti diosen ti pannakiasawa ken ti asawa ti kangatuan a dios a ni [[Hupiter (mitolohia)|Hupiter]];  ti maikadua ket ti nagan a nagtaud manipud iti latin a balikas iti ''iuniores'', a ti kayatna a sawen ket "ub-ubing", a maigiddiat met iti ''maiores'' ("lallakay") para iti nagan ti sinaruno a bulan iti Mayo ''([[Maius]])''.<ref>Ovid, ''Fasti'' VI.1–88; H.H. Scullard, ''Festivals and Ceremonies of the Roman Republic'' (Cornell University Press, 1981), p. 126.</ref>

Iti taga-ugma a Roma, ti paset ti panawen manipud iti tengnga ti Mayo aginggana iti tengnga ti Hunio ket naikeddeng idi a saan a nasayaat para iti pannakiasawa. Kinuna ni Ovidio a nagkonsulta iti [[Flaminica Dialis]], ti nangato a babai a padi ni Hupiter, iti panggep a panangisaad ti petsa iti panagkallaysa iti anakna a babai, ken nabalakadan idi nga aguray intono kalpasan ti Hunio 15.<ref>Scullard, ''Festivals and Ceremonies'', p. 126.</ref> Nupay kasta, inpaltiing ni [[Plutarko]] a ti intero a bulan ti Hunio ket nasaysayaat idi para kadagiti panagkallaysa ngem ti Mayo.<ref>Karen K. Hersch, ''The Roman Wedding: Ritual and Meaning in Antiquity'' (Pagmalditan ti Unibersidad ti Cambridge, 2010), p. 47.</ref>

== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist}}

== Dagiti akinruar a silpo ==
{{Commonscat-inline|June}}
{{wikiquote-inline|June}}

{{bulbulan}}
{{Kontrol ti autoridad}}

[[Kategoria:Hunio]]
[[Kategoria:Bulbulan (panawen)|Hunio]]